نگاه تاریخی به کاربری واژه حق در فرهنگ غرب و اسلام

مقاله حاضر از راه بررسی تاریخی کاربرد واژه حق  نشان می دهد که این حرف مشهور که «۱.مساله حق (در برابر تکلیف) از آموزه ها و ابداعات  دوره جدید است و ۲.فرهنگ اسلام در این زمینه از فرهنگ غرب تاثیر پذیرفته است»، کاملا نادرست است. اولا: واژه حق در آثار علمی قرون میانه نیز وجود دارد؛ ثانیا: مفهوم حق داشتن به فرهنگ، زبان و ادبیات خاصی وابسته نیست. یقینا انسان ها در اولین دوره زندگی اجتماعی خویش برای جلوگیری از هرج و مرج قوانینی را، هرچند ابتدایی، وضع کردند. لازمه وضع قوانین جعل حقوق و تکالیف است. بی معناست اگر کسی بگوید در جامعه ای قانون هست اما حق و تکلیفی وجود ندارد.  متون مقدس دین اسلام شاهد بر این مطلب است که در زبان عربی واژه حق در صدر اسلام (قرن هفتم میلادی) به کار می رفته است، یعنی حدود ۷۰۰ سال قبل از غربی ها. این امر حکایت از غنای فرهنگی دین مبین اسلام در امور مربوط به حق (و عدالت) در زندگی بشر می کند.

کلیدواژه ها:

ضرورت بحث از فلسفه حق ، ساختار واژه حق ، پیشینه تاریخی واژه حق در غرب ، کاربرد واژه حق در اسلام ، نقد تاثیرگذاری فرهنگ غرب بر فرهنگ اسلام در مساله حق