رسم منحنی های حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته با روشهای مختلف آماری و مقایسه آن با روش سینوپتیکی برای ایران

حداکثر بارش محتمل مقدار بارشی است که امکان وقوع آن در یک ایستگاه، یک منطقه یا یک حوزه آبخیز وجود دارد، یا حداکثر کردن منطقی عوامل هواشناسی به گونه ای که رگبار حداکثر تولید شود. حداکثر بارش های محتمل از این نظر حایز اهمیت اند که تاسیسات هیدرولیک، همچون سرریزهای اضطراری سدها، پل ها، آب روها، نهرها و شبکه های زه کشی شهری بر پایه آن طراحی می شوند. محتمل ترین بارش روزانه به دو روش کلی تخمین زده می شود: در روش اول از عواملی مانند دمای نقطه شبنم، سرعت باد و فشار هوا در ایستگاه های هواشناسی استفاده می شود. روش دوم روشی آماری است که در آن از بسط و تحلیل آمار بارندگی حداکثر روزانه استفاده می گردد. در این پژوهش با استفاده از حداکثر بارش ۲۴ ساعته جمع آوری شده از گزارش های ایستگاه های سازمان هواشناسی و وزارت نیرو در یک دوره ۱۵ ساله یا بیشتر، حداکثر بارش ۲۴ ساعته با روش های مختلف آماری، برای مناطقی از ایران که در آنها مقادیر حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته با روش سینوپتیکی محاسبه شده بود، برآورد گردید. بررسی ها نشان داد که مقادیر حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته محاسبه شده با روش سینوپتیکی دارای اختلاف می باشند، ولی نتایج روش بت لاهمی نسبت به دیگر روش های آماری، در قیاس با روش سینوپتیکی، دارای اختلاف کمتری است. برای به حداقل رساندن این اختلاف، با اعمال ضریب رطوبتی، روش بت لاهمی واسنجی گردید. سپس مقادیر حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته واسنجی شده برای کلیه ایستگاه های مورد بررسی ایران محاسبه و منحنی های حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته رسم گردید. نتایج نشان داد که کمترین مقدار حداکثر بارش محتمل ۲۴ ساعته ایران در مناطق مرکزی برابر ۱۱۰ میلی متر اتفاق افتاده، و بیشترین مقدار آن در نقاط شمالی و جنوبی ایران برابر با ۲۶۰ میلی متر می باشد.

کلیدواژه ها:

Propbable Maximum Precipitation ، Statistical methods ، Synoptic method ، Modified Bethlahmy method ، ۲۴-h PMP ، حداکثر بارش محتمل ، روشهای آماری ، روش سینوپتیکی ، روش بت لاهمی واسنجی شده ، حداکثر بارش ۲۴ ساعته