بررسی شاخصهای خطای عملکرد مدیریت تحویل آب در طرح تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری

با گذشت سالهای متمادی از آغاز طرح زیربنایی و ملی تجهیز و نوسازی اراضی شالیزاری، ارزیابی عملکرد مدیریت توزیع و تحویل آب این پروژه، برای دریافت بازخوردهای آن در مسیر تحقق اهداف مدنظر، ضروری است. اما نتایج ارزیابی یک سیستم وقتی قابل اتکا است که فارغ از قضاوتهای سلیقهای و براساس شاخصهای کمی انجام شود. لذا در این پژوهش، شاخص آماری خطای کلی عملکرد تحویل آب و مولفههای آن، شامل؛ خطاهای کفایت، مدیریتپذیری و عدالت، براساس محاسبه نیاز آبی و اندازهگیری میزان آب تحویلی، برای آبگیرهای دو کانال آبیاری بتنی و خاکی اراضی روستای اسماعیلکلای جویبار، در فصل آبیاری سال ۱۳۹۴، محاسبه و مقایسه شد. نتایج نشان داد؛ هرچند کانال بتنی (۲۸/۰) نسبت به کانال خاکی (۴۳/۰) خطای کمتری داشت و در مقایسه با کانال خاکی، سهم مولفههای کفایت و قابلیت مدیریت سیستم از خطای کل، از ۴۷ درصد، در آن به کمتر از ۱۰ درصد رسید، اما مقدار خطا در عدالت توزیع که برابر ۲۵/۰ (۹۰ درصد از خطای کل) است، موجب شد خطای مدیریت در تحویل آب کانال بتنی نیز همچنان زیاد باشد. لذا برای کاهش خطای عملکرد، پس از پوشش کانال، باید علاوهبر توجیه مدیریت آبیاری، نسبت به تحویل آب مبتنی بر نیاز، در ساختار آبگیری و کنترل جریان هم بازنگری شود.

کلیدواژه ها:

Performance evaluation ، Rice ، Water delivery ، Adequacy ، Water management capability ، Equity ، ارزیابی عملکرد ، برنج ، سیستم تحویل آب ، کفایت ، مدیریتپذیری ، عدالت