تصحیح چند تصحیف و تحریف در دیوان خاقانی شروانی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 415

فایل این مقاله در 19 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ADFA-9-1_009

تاریخ نمایه سازی: 20 اردیبهشت 1400

چکیده مقاله:

خاقانی شروانی، شاعر نامآوری است که طرز سخن و غرابت کلامش، از دیرباز زبانزد خاص و عام بوده است. سخن خاقانی دارای ویژگیهایی نظیر استفاده از اصطلاحات علوم مختلف، بازیهای کلامی و ... است؛ چنانکه کمتر پیش میآید خواننده شعر او از مراجعه مکرر به شرحها و فرهنگهای لغت بینیاز باشد. در گذر زمان و تحت­تاثیر عواملی مانند بروز جنگها، آشفتگیها و دیگر حوادث روزگار، نسخههای خطی اصیل دیوان خاقانی، کمکم از بین رفته است و تنها تعدادی انگشتشمار از آنها وجود دارد که اساس کار مصححان و محققان قرار گرفته است. بااین­حال، وجود چند نسخه چاپی معتبر از دیوان وی، تاحدودی نیاز دانشجویان و علاقهمندان را در دهههای اخیر برطرف کرده است، اما هنوز فقدان وجود یک تصحیح علمی-انتقادی پیراسته از این دیوان احساس میشود. نگارندگان باتوجه­به فراگیربودن موارد تصحیف و تحریف در دیوان خاقانی، و باتوجهبه اهمیت ساحت لفظ در نظر خاقانی و تاثیر آن بر بعد معنایی شعر او، درصدد رفع برخی اشتباهات در دیوان چاپی تصحیح سجادی برآمده و کوشیدهاند با استفاده از سایر نسخههای چاپی یا خطی، این اشتباهات را اصلاح کنند. همین نمونههای اندک، نشانگر ضرورت و اهمیت پیراستن سرودههای خاقانی از نقیصه مذکور است.

نویسندگان

زهرا نصیری شیراز

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

نصرالله امامی

استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

سجاد دهقان

دانشآموخته کارشناسیارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید چمران اهواز

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • تبریزی، محمدحسین بن خلف (1335)، برهان قاطع، به اهتمام محمّد ...
  • ترکی، محمدرضا (1394)، نقد صیرفیان (فراز و فرود خاقانی­شناسی معاصر)، ...
  • خاقانی شروانی، افضل­الدین ابراهیم (1317)، دیوان خاقانی شروانی، به تصحیح ...
  • ­ (1324-1325ق)، کلیّات خاقانی، حاشیه­نویس مولوی م‍ح‍مّ‍دص‍ادق ع‍ل‍ی‌ غ‍ال‍ب‌ ل‍ک‍ه‍ن‍وی‌، ...
  • (1336)، دیوان حسّان­العجم افضل­الدین بدیل­ بن علی خاقانی شروانی، به ...
  • (1375)، دیوان خاقانی، ویراستۀ میرجلال­الدین کزّازی، تهران، مرکز. ...
  • (1380)، دیوان خاقانی شروانی، مطابق نسخۀ خطّی 763 هجری (از ...
  • (1385)، دیوان خاقانی شروانی، به کوشش ضیاءالدین سجّادی،چاپ هشتم، تهران، ...
  • (بی­تا)، دیوان خاقانی، نسخۀ خطّی ش971، کتابخانۀ مجلس. ...
  • (بی­تا)، دیوان خاقانی، نسخۀ خطّی ش1816، کتابخانۀ ملی پاریس. ...
  • (تحریر 664ق)، دیوان خاقانی، نسخۀ خطّی شor.7942، کتابخانۀ میوزیوم بریتیش ...
  • دهخدا، علی­اکبر (1373)، لغت­نامه، تهران، دانشگاه تهران ...
  • رادویانی، محمّد بن عمر (1949)، ترجمان البلاغه، تصحیح احمد آتش، ...
  • رودکی، جعفر بن محمّد (1387)، دیوان، تصحیح، ویرایش و توضیح ...
  • سجّادی، ضیاءالدین، (1393)، فرهنگ لغات و تعبیرات با شرح اعلام ...
  • سعدی، مشرف­الدین مصلح بن عبدالله (1359)، بوستان (سعدی­نامه)، تصحیح و ...
  • فردوسی، ابوالقاسم (1366)، شاهنامه، به تصحیح جلال خالقی مطلق، جلد1، ...
  • کزّازی، میرجلال­الدین (1385)، گزارش دشواری­های دیوان خاقانی، تهران، مرکز ...
  • مایل هروی، نجیب (1380)، تاریخ نسخه‌پردازی و تصحیح انتقادی نسخه‌های ...
  • مساح، رضوان و محمّدنوید بازرگانی، (1367)، «تصحیف»، دانشنامۀ بزرگ اسلامی، ...
  • ناصرخسرو قبادیانی، ابومعین (1357)، دیوان اشعار حکیم ناصرخسرو قبادیانی، به ...
  • نظامی، الیاس بن یوسف (1389)، لیلی و مجنون، تصحیح و ...
  • نمایش کامل مراجع