بایستههای روششناختی تولید نظریه در عرصههای جدید اجتماعی از منظر اسلامی
سال انتشار: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 185
فایل این مقاله در 34 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_FRH-3-3_001
تاریخ نمایه سازی: 18 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
چکیده
مهمترین نکتهای که علوم انسانی را به مرکز مباحثات دانشگاهی کشاند، پیشرفتهای مادی در مغربزمین بود. ظهور و رشد علوم انسانی در ایران نیز مرهون آمدوشدهای محصلان ایرانی به فرنگ و نیز انگیزه غربیان برای همراه کردن مشرقزمین با خود در جهت گسترش فرهنگ غرب و ایجاد بازارهای اقتصادی جدید بود. در سالهای اخیر نیز که مقام معظم رهبری به صورت جدی بحث تحول در علوم انسانی را مطرح و مطالبه میکنند، سخنشان در بستر نگاه به پیشرفت تبیینپذیر است. در همان فضایی که الگوی پیشرفت و سبک زندگی اسلامی مطرح میشود، تحول در علوم انسانی نیز به طور جدی مورد توجه ایشان قرار میگیرد. در نتیجه در نسبت علوم انسانی با پیشرفت و سازوکارهای آن بهتر میتوان جایگاه این بحث را تبیین کرد. رشد و گسترش علوم انسانی اسلامی در گرو روششناسیهای دقیق و ارائه راهکارهای علمی متناسب در عرصههایی است که نماد فرهنگ و تمدن اسلامی به شمار میروند. عرصههایی از قبیل الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و سبک زندگی اسلامی به دلیل شمول و کلیتشان همه عرصههای علوم انسانی را دربرمیگیرند و اهتمام به روششناسی و نظریهپردازی در این دو عرصه، نقطه ثقل تحول در علوم انسانی به شمار میرود. علوم انسانی همچنانکه پیشران توسعه در مغربزمین به شمار میروند، عنصری تعیینکننده در تحقق الگوی اسلامی پیشرفت و نیز سبک زندگی اسلامی در جهان اسلام هستند. تغییر مسیر علوم انسانی از رویکردهای غربی به سمتوسوی مسائل اسلامی و حتی بومی، استلزاماتی دارد که در این مقاله مورد توجه قرار میگیرد. بدینترتیب با بهرهگیری از ظرفیت روش «پیاز پژوهش» ساندرز، در پاسخ به این پرسش که از نگاه اسلامی، نظریهپردازی در عرصههای جدید دارای چه استلزاماتی است، دیدگاه نظری و روششناسانه برخی متفکران اسلامی معاصر (شهید صدر، محمدتقی جعفری، جوادی آملی، اعرافی، رشاد، عابدی و پارسانیا) در جهت دستیابی به الگوی روششناسانه مناسب در تحول علوم انسانی بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که ورود به هر گونه مبحث کاربردی از دیدگاه اسلامی، نیازمند توجه توامان به فلسفه، اخلاق و فقه به صورت منظومهای است.
کلیدواژه ها:
Keywords: Methodology ، Theory ، Humanities ، Islamic Sciences ، Transformation in the Humanities. ، کلیدواژگان: روششناسی ، نظریهپردازی ، علوم انسانی ، علوم اسلامی ، تحول در علوم انسانی.
نویسندگان
حسن یوسفزاده
Faculty member of Almustafa International University