آیه الله مردوخ فقیه یا متکلم؟

کردستان زادگاه شخصیت های نامداری بوده است که نه تنها در تاریخ این سرزمین بلکه درنقاط دیگر نیز از حرمت وجایگاه ویژه ای برخوردارند .از صلاح الدین ایوبی وآمدی تا ابن حاجب ونورسی وخیلی از نامورانی که در میادین مختلف توسن علم وعرفان را به پیش رانده ودر اکثر موارد گوی سبقت را ربوده اند.هرچند عوامل مختلف سیاسی ، اقتصادی وجغرافیائی کمتر اجازه ی رشد اهالی این دیاررا داده است ، اما با این وصف بزرگمردانی در این خطه علی رغم همه ی ناملایمات ونامرادی ها به سان خورشیدی تابناک ویا باران رحمتی بر دل ها تابیده ونازل شده اند وبذر معرفت ودانش را درآن ها غرس نموده اند.درمیان شخصیت های کورد که بنا به گفته خودش مکتب نرف ته اما بر چندین علم تسلط واحاطه یافته مرحوم شیخ محمد مردوخ ، ملقب به جمال الدین ومشهور به آیه الله می باشد که درهمهی علوم اسلامی صاحب نظر ودارای تالیف وتصنیف می باشد .به حق می توان اورا سیوطی کوردها نامید .هرچند شاید صیغه سیاستمداری و تاریخ نگاری ایشان بویژه در میان تحصیل کردگان وعامه ی مردم بیشتر بر سر زبان ها باشد ، اما نمی توان از دو ویژگی ایشان یعنی پرداختن به مسائل کلامی ومجادلات ومناظرات ایشان با گروه ها وافراد مختلف ویا نوشتن کتاب فقه محمدی که نوشتن کتاب فقه درآن زمان درمیان کوردها چندان مرسوم نبوده چشم پوشی کرد ، دراین مقاله به زوایای مختلف فکری وفقهی ایشان پرداخته خواهد شد وتلاش می شود گوشه ای از دیدگاه های کلامی وفقهی ایشان بیان ونسبت به تسلط او بر علوم مختلف ویا جلوتراز زمان بودنشان نکاتی عرضه گردد .