نمادشناسی رنگ سیاه و سفید در ادیان ایرانی و اسلام

از دوران باستان تاکنون رنگ ها عاملی برای بیان هویت اقوام و ملت ها بوده اند و در میان تمامی رنگ ها، رنگ های سیاه و سفید ازعمومیت بیشتری برخوردار بوده و مخصوصا در جایگاه نماد و نشانه حاوی مفاهیم بکر و ویژه ای نیز می باشند که این مفاهیمنه تنها با فرهنگ، بلکه با دین و آئین ایرانی نیز وابستگی هایی دارد. در باورهای ادیان مختلف، سیاه و سفید نسبت به سایر رنگ هابا اقبال بیشتری مبنی بر پرداخت اندیشه ای غالب در مکتبی خاص مواجه بوده اند.در پژوهش حاضر جایگاه نمادین رنگ های سیاه و سفید و پیشینه آنها در ادیان ایرانی (زرتشت، مانوی و اسلام) موردتحقیققرارگرفته و بر اهمیت آن تاکید شده است. این مقاله درصدد توصیف پتانسیل های معنایی این رنگ ها و در جستجوی اهمیتنشانه شناسانه رنگ های سیاه و سفید در فرهنگ ایرانی است.پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی انجام شده است. شیوه جمع آوری اطلاعات بر اساس مطالعات کتابخانه ای و از ابزارگردآوری داده ها فیش برداری است. با بررسی منابع و مآخذ مربوطه، نتیجه گرفته شد رنگ یکی از مهمترین نمادهای مشترک میان مذاهب و ادیان است. این نماد از پذیرشی جهانی برخوردار بوده و دارای تقسیم بندی های متفاوتی از نظرگاه علوم و آئین هااست. در اسلام رنگ سیاه دو جنبه کاملا متضاد دارد و در برخی متون سیاهی نماد تیرگی و عزاداری و سوگواری و در برخیدیگر نمادی از وارستگی است. رنگ سفید در بیشتر اسطوره ها و از آن جمله اساطیر ایرانی رمز برتری، معنویت و فضیلت است.

کلیدواژه ها:

سیاه ، سفید ، اسلام ، زرتشت ، مانوی