ارزیابی پتانسیل سیلخیزی حوزههای آبخیز استان مازندران با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)
محل انتشار: فصلنامه محیط زیست و مهندسی آب، دوره: 6، شماره: 4
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 251
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JEWE-6-4_003
تاریخ نمایه سازی: 9 اردیبهشت 1400
چکیده مقاله:
یکی از مهمترین اقدامات لازم برای پیشگیری و مقابله با اثرات مخرب سیلاب، شناسایی مناطق با بیشترین پتانسیل سیلخیزی در سطح حوزه آبخیز و زیرحوزههای آن میباشد. در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از مدل فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، مناطق با بیشترین ظرفیت تولید رواناب و سیل در حوزه آبخیز استان مازندران تعیین شود. در این راستا از لایههای ارتفاع، شیب، کاربری اراضی، زمینشناسی، شدت جریان تجمعی و شدت بارش استفاده شد. پس از محاسبه وزن نهایی هرکدام از عوامل ورودی با استفاده از مدل فرآیند سلسله مراتبی در نرمافزار ARC-GIS۱۰.۵، از ترکیب لایههای ورودی برای ساخت نقشه درجه سیلخیزی محدوده مطالعاتی در پنج دسته مختلف شامل خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم استفاده شد. نتایج بهدستآمده نشان داد که ۷۹/۳۶% سطح استان مازندران معادل با وسعت km۲ ۸۲/۹۲۴۴ دارای خطر سیلخیزی زیاد و خیلی زیاد است. همچنین تقریبا نیمی از سطح این استان، معادل با وسعت km۲ ۵۱/۱۲۰۲۸، در محدوده سیلخیزی متوسط قرار دارد. نتایج بهدستآمده نشان داد که میزان خطر سیلخیزی در هر یک از ایستگاههای هیدرومتری، با مشاهدات واقعی تعداد سیلابها که عمدتا با دوره بازگشت ۵۰ و ۱۰۰ سال هستند تا حد مطلوبی منطبق میباشد. این موضوع بیانگر دقت بالای روش بهکار گرفتهشده و صحت وزنهای تخصیصیافته به هریک از عوامل موثر است که قابلیت بهرهبرداری از نتایج پژوهش برای اقدامات پیشگیرانه آتی را روشن میسازد.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
احسان شهیری طبرستانی
دانشجوی دکتری، گروه عمران، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ایران، تهران، ایران
محمد سعید ذکایی
استاد، گروه مطالعات فرهنگی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :