شناسایی مناطق مستعد فروچاله در حوضه کارستی بیستون ـ پرآو

فروچاله ­های نوعی از اشکال کارستی است که به شکل گودال­ هایی در سطح زمین آشکار می­شوند. شناسایی این فروچاله ­ها در مدیریت منابع آب بسیار حیاتی هستند، چرا که آلودگی این مکان ­ها باعث آلودگی منابع آب منطقه می ­شود. حوضه کارستی بیستون ـ پرآو از آن جهت مهم است که باعث ایجاد سراب­ هایی در شهرهای بیستون و کرمانشاه بوده و بخشی از آب این شهرها را تامین می­کند. این پژوهش با هدف شناسایی فروچاله­ های این حوزه و همچنین شناسایی مناطق مستعد فروچاله انجام شده است. در این پژوهش با تلفیق سیستم اطلاعات جغرافیایی و  فرآیند تحلیل شبکه، معیارهای مختلف ایجاد فروچاله نظیر بارش، دما، تبخیر، سنگ­شناسی، جنس خاک، شیب، ارتفاع، گسل، آبراهه و پوشش گیاهی رتبه بندی شده اند. نتایج فرآیند تحلیل شبکه نشان داد که سنگ­ شناسی با ۸۷/۲۴ درصد مهم­ترین عامل ایجاد فروچاله است. پس از ترکیب لایه­ ها، نقشه مناطق محتمل فروچاله مشخص گردید و با استفاده از تفسیر تصاویر World Imagery و Google Earth فروچاله ­های موجود در منطقه تشخیص داده شد. سپس برای بررسی نتایج کار از شاخص­ های صحت، دقت و کیفیت استفاده شد که نتایج آن­ها به ترتیب ۹۸/۴۲، ۴۱/۶۹ و ۵۵/۶۵  بود. بالا بودن شاخص صحت نشان می­ دهد کارایی بالا در شناسایی فروچاله ­های موجود است، اما پایین بودن دو شاخص دیگر بیانگر ضعف روش نیست، بلکه دو شاخص دقت و کیفیت نشان دهنده مناطقی است که احتمال فروچاله شدن را دارند، اما درحال حاضر یا فروچاله نبوده و یا در داده­ های مرجع نیستند. در نهایت می­ توان گفت که این روش کارایی مناسبی برای شناسایی فروچاله­ ها و مناطق مستعد فروچاله­ ها را دارد.

کلیدواژه ها:

Karst ، Sinkhole ، Bistoon-Parave ، ANP ، World Imagery. ، کارست ، فروچاله ، بیستون ـ پرآو ، تحلیل شبکه ای ، تصاویر جهانی.