جایگاه محیط زیست در قوانین برنامه توسعه اقتصادی ، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران

با توجه به اهمیت روزافزون مسئله محیط زیست و تاثیر بسیار زیاد آن در زندگی روزمره انسانها و سلامتی بشر، نقش برنامه های توسعه ی کشورها در تدوین مقررات محیط زیستی برای توسعه پایدار را نباید ندیده گرفت. تصویب قوانین و آیین نامه هایی که در سطح عملکرد موثر باشد، بسیار مهم تلقی میشود. این قوانین با توجه به امکانات، شرایط محیطی کشور و سیاستگذاری های کلی حاکم بر کشور تدوین می شود. در این مقاله با استفاده از روش کتابخانه ای و توصیفی-تحلیلی به بررسی جایگاه محیط زیست در برنامه های توسعه پس از انقلاب پرداخته شده است. همچنین در ابتدا پیشینه توجه به محیط زیست در تدوین قوانین در جهان و ایران ذکر گردیده است. بررسی مبحث محیط زیست در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز صورت گرفته است و رتبه ایران نیز از نظر محیط زیست در منطقه خاورمیانه با توجه به تحقیقاتی که تاکنون انجام شده است، بیان شده است. در پایان انتقاداتی در مورد علل عدم تحقق اهداف محیط زیستی در برنامه های توسعه ذکر شده است.به طور کلی توجه به محیط زیست در برنامه های توسعه پس از انقلاب افزایش پیدا کرده است و از توجه در حد یک تبصره، به اختصاص یک فصل کامل به موضوعات متنوع محیط زیستی ترقی یافته است. در برنامه اول یک تبصره بیان شده و از برنامه سوم به بعد توجه مضاعفی به محیط زیست صورت گرفته و در برنامه پنجم به مبحث توسعه منطقه ای نیز اشاره شده است و 7 ماده با 16 موضوع مهم محیط زیستی در این بخش تصویب شده است. در برنامه ششم نیز با توجه به وضعیت محیط زیستی کشور، قوانین بیشتری در زمینه مباحث محیط زیستی تصویب شده و تعداد تبصره ها نیز بیشتر میباشد.

کلیدواژه ها:

محیط زیست ، قانون برنامه توسعه ، حقوق اساسی.