مقایسه مبانی و مؤلفه های هویتی جنبش های: انقلاب اسلامی ایران، اخوان المسلمین مصر و حزب الله لبنان یا تأکید بر نظریه سازه انگاری

منطقه خاورمیانه از گذشته تا کنون شاهد شکل گیری و پیدایش جنبش های سیاسی متنوع و متعددی بوده است. جنبش انقلاب اسلامی ایران، جنبش اخوان المسلمین مصر و حزب الله لبنان از جمله این جنبش ها هستند که توانستند گفتمان هایی را ایجاد و خود را به عنوان بازیگرانی فعال در کنار دولت ها و سایر بازیگران عرصه روابط بین الملل قرار دهند. نوشتار حاضر درصدد است در قالبی توصیفی- تحلیلی ضمن کاربرد روش مقایسه ای و با بهره گیری از چارچوب تئوریک سازه انگاریف میزان همگرایی و واگرایی این سه جنبش را در قالب شاخص هایی نظیر: جایگاه دین در سیاست، جایگاه وحدت امت اسلامی، جایگاه مردم در سیاست و کیفیت نظام سیاسی و حکومت مطلوب مورد بررسی و تجزیه قرار دهد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که از هر سه این جنبش ها، از نظر تئوریک و بنیان اعتقادی معتقد به رابطه دین و سیاست، حکومت اسلامی به عنوان شکل مطلوب حکومت و وحدت مسلمانان هستند. اما از نظر عملی کیفیت مواجهه جنبش ها با شاخص های مورد مقایسه، متفاوت بوده است.

کلیدواژه ها:

روش مقایسه ای ، سازه انگاری ، انقلاب اسلامی ، ایران ، اخوان المسلمین ، حزب الله