شناسایی و ارزیابی چالش‌های حساب قرض‌الحسنه پس‌انداز و ارائه راهکارهای اصلاحی

حساب سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز به ‌عنوان یکی از ابزارها و ابتکارات تجهیز منابع پولی در قانون بانکداری بدون ربا به شمار آمده که در طراحی آن اهداف اقتصادی، فرهنگی و شرعی مدنظر قانون‌گذار و سیاست‌گذار بازار پول بوده است. البته آنچه مطلوب نهاد ناظر و مردم در رابطه با کارکرد این سپرده بوده، به‌صورت کامل تحقق‌نیافته است. این پژوهش درصدد بررسی چندجانبه چالش‌های مطرح‌شده در خصوص سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز بوده و در گام اول، با انتخاب و بررسی منابع کتابخانه‌ای، چالش‌های مطرح‌شده توسط پژوهشگران این حوزه در سال‌های اخیر، کدگذاری و طبق روش فراترکیب در 5 مقوله قانونی و نظارتی، فرهنگی، عملیاتی، اقتصادی و شرعی طبقه‌بندی ‌شده است. در گام بعد، به‌منظور تکمیل مؤلفه‌های مؤثر بر پژوهش، صاحب‌نظران حوزه قرض‌الحسنه شناسایی گردیده و نظرات آن‌ها در خصوص اهم چالش‌های موجود در این حساب دریافت و به همراه یافته‌های روش فراترکیب، در گروه کانونی موردبحث قرار گرفتند، سپس چالش‌های منتخب جمع‌آوری‌شده از منابع و مصاحبه با خبرگان، در قالب پرسش‌نامه طیف لیکرت طراحی‌ گردیده تا اهمیت هر یک از آن‌ها از منظر خبرگان حوزه قرض‌الحسنه مورد ارزیابی قرار گیرد. در نهایت 11 شاخصی که در پرسش‌نامه از خبرگان مورد سؤال واقع ‌شده بود، با استفاده از روش حداقل مربعات جزئی (PLS) مورد اعتبارسنجی و روابط بین آن‌ها مورد آزمون قرار گرفت و اعتبار هریک از چالش‌های سپرده قرض‌الحسنه پس‌انداز به عنوان بخش تجهیز نهاد قرض‌الحسنه در نظام بانکی مشخص گردید.

کلیدواژه ها:

قرض‌الحسنه ، فراترکیب ، روش حداقل مربعات جزئی ، بانکداری اسلامی ، اقتصاد مقاومتی