بررسی علل ایجاد دود و آتش(خودسوزی) در دشت قره باغ شیراز و اثرات زیست محیطی آن

دشت قره باغ در 8کیلومتری جنوب جاده کمربندی جنوب شیراز بطور مکرر در سالیان گذشته و امسال واغلب در فصل تابستان دچار آتش سوزی (خودسوزی) و تولید دود شده است.به دلیل بالابودن سطح آب زیرزمینی و باتلاقی و مردابی بودن دشت در سالهای گذشته، رشد گیاهان مردابی افزایش پیداکرده و پس از مرگ گیاهان و موجودات زنده در این ناحیه لایه های زغال نارسPeat ایجاد شده است و با توجه به وجود مواد آلی فراوان در این رسوبات و فعالیت میکرو ارگانیسمهای مربوطه، این رسوبات منشاء تولید مواد هیدروکربوری(بیوگاز) می باشد. بیوگاز بر اثر واکنشهای تجزیه ای بی هوازی میکروارگانیسمهای زنده در محیط آلی تولید میشود که به گاز مردابی نیز معروف بوده و مخلوطی از سه ترکیب به نامهای متان، دی اکسید کربن و سولفید هیدروژن است که ترکیب عمده و قابل اشتعال بیوگاز، متان است. خروج بیوگاز و عمدتا متان از درز و شکافهای ناشی از فرونشست حاصل از افت سطح آب زیرزمینی به دلایل مختلف(خشکسالی های مکرر، برداشت بی رویه آبهای زیر زمینی و ...) و ترکیب آن با اکسیژن(هوا) و رسیدن جرقه در اثر عوامل طبیعی یا انسانی باعث ایجاد آتش سوزی شده است و به دلیل اینکه لایه ضخیمی از مواد آلی Peat) در زیر لایه سطحی خاک وجود دارد، باعث ادامه و گسترش آتش سوزی بصورت خزشی و زیرزمینی شده است. مشکل اصلی در واکنش به آن جدید بودن رویداد این پدیده در کشور و عدم وجود پژوهشهای لازم در خصوص شناخت و مقابله اصولی در جهت کاهش گسترش و اطفاء آتش سوزی بود.

کلیدواژه ها:

آتش سوزی ، پیت Peat) ، بیوگاز ، متان ، گاز مردابی