بررسی انتسابِ اشعار در جُنگ اسکندر میرزای تیموری

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 268

فایل این مقاله در 32 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_DEHKH-12-46_007

تاریخ نمایه سازی: 22 فروردین 1400

چکیده مقاله:

جُنگ­ ها، از آن دست نُسخی هستند که به دلیل شمولشان بر اشعار متنوع، بسیار حائز اهمیتند. چنانکه می ­دانیم ذوق ادبی در هر عصری تغییر می­ کند و ممکن است اشعاری که در زمانی مقبول بوده، در ادوار دیگر، چندان مورد اقبال قرار نگیرد. طبیعتاً اینگونه اشعار که مورد پسندِ عصری نباشد، محکوم به فراموشی است. گاهی حتی نام شاعران هم به تدریج فراموش می ­شود. به نظر می ­رسد جُنگ ­ها جان­ پناه امنی برای اینگونه اشعار و شاعرانشان هستند. بنابراین با استفاده از اینگونه منابع می ­توان به نمونه ­هایی از اشعارِ شاعرانی دست یافت که دیوانشان استنساخ نشده و از میان رفته­ است و این خود برهانِ قاطعی بر اهمّیت جُنگ­ ها است. امّا علاوه بر این محاسن، جُنگ­ های خطّی اشکالاتی­ هم دارند که حاصل سهو کاتبان آن است که لازم است اصلاح شوند تا محقّقین و پژوهشگرانی که به آن­ها رجوع می­ کنند، دچار گمراهی نشوند. از جمله مواردی که ممکن است کاتب در آن دچار اشتباه شده باشد، می­ توان به انتساب اشعار اشاره کرد. چنانکه در جُنگ اسکندر میرزای تیموری نیز در چند مورد، اشعاری به غلط به نام شاعران دیگر آمده است که در این مقاله به آن پرداخته ­­ایم. در مقاله حاضر، سعی کردیم که با مراجعه به کتب تذکره و دواوین شاعران، صحّت انتساب اشعار را در چهار بخش مورد بررسی قرار دهیم. 1) اشعاری که در جُنگ به نام دو نفر آمده است 2) دو مسمّطی که اجزای آن به نام یازده شاعر نقل شده است 3) اشعاری که سهواً با عبارت «و ایضاً له» به دیگران منسوب شده است 4) اشعاری که در منابع مختلف به نام شاعران دیگر آمده است. نتایج حاصل از این تحقیق می­ تواند از برخی اشتباهات محقیقن، پیشگیری کند.

نویسندگان

موسی وصفی قراولخانه

دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.

امید مجد

دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

محمد رضایی

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتاب­ ها ...
  • ابن یمین(1318) دیوان، به تصحیح سعید نفیسی، تهران: انتشارات کتابفروشی ...
  • ابوسعید ابوالخیر(1334) سخنان منظوم ابوسعید ابوالخیر، به تصحیح سعید نفیسی، ...
  • اثیر الدّین آخسیکتی(1337) دیوان، به تصحیح رکن الدّین همایون فرّخ، ...
  • اثیر اومانی، عبداللّه(1390) دیوان، به تصحیح امید سروری و عبّاس ...
  • ادیب صابر ترمذی(1385) دیوان، به تصحیح و تنقیح احمد رضا ...
  • ادیب صابر ترمذی (بی تا) دیوان، به تصحیح محمّد علی ...
  • ازرقی هروی(1336) دیوان، به تصحیح سعید نفیسی، تهران: انتشارات زوّار. ...
  • اقبال، عبّاس(1388) تاریخ مغول، تهران: انتشارات امیر کبیر. ...
  • امیر معزّی(1318) دیوان، تصحیح: اقبال آشتیانی، عبّاس، تهران: انتشارات اسلامیه. ...
  • امیرخسرو دهلوی(1361) دیوان، به تصحیح نفیسی، تهران: انتشارات جاویدان. ...
  • امین احمد رازی(1378) تذکره هفت اقلیم (3جلد)، به تصحیح سیّد ...
  • انوری(1364) دیوان، به تصحیح سعید نفیسی، انتشارات سکّه – پیروز. ...
  • انوری(1376) دیوان، به تصحیح محمّد تقی مدرّس رضوی، (دو جلد) ...
  • اوحدالدّین کرمانی(1366) دیوان رباعیات، به کوشش احمد ابوالمحبوب، تهران: انتشارات ...
  • اوحدی بلیانی، تقی­ الدّین محمّد بن محمّد (1389). تذکره عرفات ...
  • براون، ادوارد (1339)از سعدی تا جامی، چاپ دوم، تهران: انتشارات ...
  • بهار، محمّد تقی (1391) سبک شناسی (3جلد)، تهران: انتشارات امیرکبیر. ...
  • تربیت، محمّد علی(بی تا) دانشمندان آذربایجان، چاپ دوم، تبریز: انتشارات ...
  • جمال خلیل شروانی (1375) نزهه المجالس، به تصحیح دکنر محمّد ...
  • حمویه، سعد­الدّین(1389) المصباح فی التصوّف، به تصحیح نجیب مایل هروی، ...
  • خاقانی شروانی(1382) دیوان، به تصحیح ضیاء­الدّین سجّادی، تهران: انتشارات زوّار. ...
  • خیام، حکیم عمر(1372) دیوان رباعیات، به اهتمام محمّد علی فروغی ...
  • دبیرسیاقی، محمّد(1334) گنج بازیافته، تهران: انتشارات حیدریه. ...
  • دولتشاه سمرقندی(1318) تذکره الشعرا، به تصحیح ادوارد براون، لیدن: انتشارات ...
  • دهخدا، علی اکبر، فرهنگ لغت. ...
  • رشیدی تبریزی، یاراحمد بن حسین(1367) رباعیّات خیام (طربخانه)، تصحیح جلال ...
  • رودکی سمرقندی(1373) دیوان، براساس نسخه سعید نفیسی و ی­­_ براگینسکی، ...
  • روزبهان بقلی شیرازی(1366) عبهر العاشقین، به تصحیح هنری کُربن و ...
  • ریاحی، محمّد امین(1375) کسایی مروزی (زندگی، اندیشه و شعر او)، ...
  • سراج الدّین قمری(1365) دیوان، به کوشش یدالله شکری، تهران: انتشارات ...
  • سلمان ساوجی(1367) دیوان، به اهتمام منصور مشفق، انتشارات صفی علیشاه. ...
  • سنایی غزنوی(1388) دیوان، به سعی و اهتمام محمّد تقی مدرس ...
  • صفا، ذبیح الله (1390) تاریخ ادبیات در ایران؛ (پنج جلد ...
  • ظهیر فاریابی(1381) دیوان، به تصحیح امیرحسن یزدگردی، به اهتمام اصغر ...
  • عبدالکریم مدّاح(1390) تشیّع و ولای اهل بیت در ادب قدیم ...
  • عبید زاکانی(1379) دیوان، تصحیح پرویز اتابکی، تهران: انتشارات زوّار. ...
  • عراقی، شیخ فخرالدّین ابراهیم همدانی(1362) کلیّات دیوان، با مقدمه ناصر ...
  • عراقی، شیخ فخرالدّین ابراهیم همدانی (بی تا) کلیّات دیوان، تصحیح ...
  • عسجدی مروزی، ابوالمظفر عبدالعزیز بن منصور(1334) دیوان، تصحیح شهاب طاهری، ...
  • عوفی، محمّد(1321) لباب الالباب، به تصحیح ادوارد براون، لیدن: انتشارات ...
  • فرّخی سیستانی(1335) دیوان، به کوشش محمّد دبیرسیاقی، نشر شرکت نسبی ...
  • فرید اصفهانی(1381) دیوان، به تصحیح محسن کیانی، تهران:انتشارات انجمن آثار ...
  • کمال الدین خجندی(1337) دیوان، به تصحیح عزیز دولت آبادی، تهران: ...
  • مایل هروی، نجیب (1379) تاریخ نسخه پردازی و تصحیح انتقادی ...
  • محمد حسین بن خلف تبریزی (1342) برهان قاطع، جلد دوم، ...
  • محمود بن محمود بن علی الحسنی(1395) انیس الوحده و جلیس ...
  • مدبری، محمود(1370) شاعران بی­دیوان، تهران: انتشارات پانوس. ...
  • مرقی کاشانی، افضل الدّین محمّد (بابا افضل) (1351) دیوان، مقابله ...
  • مسافر بن ناصر الملطوی(1390) انیس الخلوه و جلیس السلوه، نسخه ...
  • مشیر سلیمی، علی اکبر(1335) زنان سخنور (2جلد)، تهران: انتشارات علمی. ...
  • مصلح الدّین سعدی(1385) کلیّات سعدی، به تصحیح محمّد علی فروغی، ...
  • مولوی بلخی، جلال الدّین محمّد(1376) کلیّات شمس، به تصحیح بدیع ...
  • مهستی گنجوی(1347) دیوان، تصحیح: شهاب طاهری، چاپ سوم، تهران، تهران: ...
  • مهستی گنجوی (1985) دیوان رباعیّات، تصحیح رافائیل حسینُف، باکو: انتشارات ...
  • میرافضلی، سیّد علی(1386) شاعران قدیم کرمان، کرمان: نشر کازرونیه. ...
  • میرافضلی، سیّد علی (1394) جُنگ رباعی، تهران: انتشارات سخن. ...
  • ناصرخسرو قبادیانی(1371) دیوان، به تصحیح مینوی، مجتبی و محقق، مهدی، ...
  • ناصرخسرو قبادیانی (1387) دیوان، به اهتمام سیّد نصرالله تقوی، تهران: ...
  • نزاری قهستانی(1371) دیوان، به تصحیح مظاهر مصفّا، تهران: انتشارات علمی. ...
  • هدایت، رضا قلی خان(1388) تذکره ریاض العارفین، به تصحیح نصرت ...
  • هدایت، رضا قلی خان(1381) تذکره مجمع الفصحاء (6جلد)، به کوشش ...
  • مقالات ...
  • اسدی، مهوش، بهار (1384) تحلیل یک رباعی حکیم عمرخیام، مجله ...
  • افشار، ایرج (1361) جُنگ چینی یا سفینۀ ایلانی (پوسی)، ماهنامۀ ...
  • بشری،محمد، جواد و افشین وفایی (1395) نگاهی به چند سفینه ...
  • جلال ­پور، حسین، بهار (1394) دیوان ظهیر فاریابی در سفینه ...
  • سُروری، امید، پاییز و زمستان (1393) قصیده­ ای از ابوالمعالی ...
  • شریفی صحّی، محسن و پورخالقی چترودی، مه­دخت، زمستان 1390، سرقت ...
  • عبدالله ­اِوا؛ فیروزه (1391) سفینه چیست؟، ترجمۀ زینب پیری، مجلۀ ...
  • نُسخ خطی ...
  • جُنگ اسکندر میرزای تیموری، کتابخانه ملی انگلستان به شماره 27261: ...
  • http://www.bl.uk/manuscripts/Viewer.aspx?ref=add_ms_27261 ...
  • جُنگ اشعار، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، دست نویس شماره 7553. ...
  • جُنگ اشعار، کتابخانه مجلس شورای اسلامی، دست نویس شماره 900. ...
  • سعد الهی، سفینه، مجلس سنا، دستنویس شماره 534. ...
  • سفینه اشعار، کتابخانه مجلس سنا، دستنویس شماره 651. ...
  • عبدالعزیز الکاشی، سفینه روضه ­الناظر و نزهه ­الخاطر، نسخه خطی ...
  • محمد بن بدر جاجرمی، تذکره مونس­ الاحرار فی دقایق ­الاشعار ...
  • محمد بن بدر جاجرمی، تذکره مونس­ الاحرار فی دقایق­ الاشعار، ...
  • نمایش کامل مراجع