تحلیل فقه الحدیثی روایات رجم در منابع اهل سنت و نقش «ابن شهاب زهری» در تثبیت آن

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 604

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MFHJ-7-2_006

تاریخ نمایه سازی: 21 فروردین 1400

چکیده مقاله:

کاربست روش فقه الحدیثی و رجالپژوهی در تحلیل گزاره های روایی و تاریخی مربوط به حکم رجم، حکایت از نقش پررنگ ابن شهاب زهری در شهرت، توسعه و تثبیت این حکم دارد. از آنجا که ثبت نظام مند حدیث و وقایع سده نخست هجری همزمان با فرمان عمربن عبدالعزیز صورت گرفت و نام زهری در میان اولین مدونان رسمی حدیث به چشم می خورد، وی نخستین کسی است که میتوانسته با گزینش اخبار و انتقال مفاهیم کلیدی به نسل بعد از خود نقش بی بدیلی در شکل دهی فرهنگی جامعه اسلامی ایفا کند. این پژوهش بر پایه تحلیل فقه الحدیثی و به کارگیری روش تحلیل اسناد-متن که در مطالعات حدیث پژوهی معاصر توفیقات خوبی به دست آورده، به تحلیل دستاورد حدیثی ابن شهاب زهری با تعیین حلقه مشترک پرداخته و به این نتیجه رسیده است که وی، از یک سو زمینه اشتهار روایتی موسوم به «آیه رجم» را فراهم نمود و از دیگر سو با نقل گسترده گزارشاتی از انجام رجم در سیره نبوی، کمک شایانی به تثبیت مجازات رجم در سنت اسلامی کرد.

کلیدواژه ها:

قرآن کریم آیه رجم ابن شهاب زهری مجازات سنگسار عمربنخطاب تحلیل اسناد-متن

نویسندگان

علی آهنگ

استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی بجنورد

مهدی آریان فر

استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم، دانشکده علوم قرآنی بجنورد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • أصم، ابوبکر بن‎کیسان، تفسیر أبی‎بکر الأصم (یلیه تفسیر أبی‎مسلم محمد ...
  • ابن‎ابی‎زمنَین، محمدبن‎عبدلله، تفسیر ابن‎ابی‎زمنین، تحقیق: احمد فرید المزیدی، بیروت، دارالکتب ...
  • ابن‎حَجَّام، محمد بن‎عباس، تفسیر ابن‎حَجَّام، تحقیق: اقبال وافی نجم، بغداد، ...
  • ابن‎حنبل، احمد، مسند الإمام احمد، محقق: احمدمحمد شاکر، قاهره، دارالحدیث، ...
  • ابن‎العربی، ابی‎ابکر محمد، احکام القرآن، تحقیق: عبدالرزاق المهدی، بیروت، دارالکتاب ...
  • ابن‎ماجه قزوینی، محمدبن‎یزید، سنن ابن‎ماجه، محقق: شعیب الارنؤوط و دیگران، ...
  • ابن‎منذر النیسابوری، محمد بن‎ابراهیم، کتاب تفسیر القرآن، تحقیق: محمد السعد، ...
  • ابن‎وهب، عبدلله، تفسیر ابن وهب (الواضح فی تفسیر القرآن الکریم)، ...
  • ابوریة، محمود، اضواء علی السنة المحمدیة، قم، انصاریان، الطبعة الثالثة، ...
  • ابوشهبة، محمد، الاسرائیلیات والموضوعات فی کتب التفسیر، بیروت، دارالجیل، 1992م. ...
  • بخاری، محمد، صحیح بخاری، تحقیق: محمد زهیر بن‎ناصر، دمشق، دار ...
  • بصری، حسن، تفسیر الحسن البصری، قاهره، دارالحدیث، بی‎تا. ...
  • ثعلبی، احمد، الکشف والبیان، تحقیق" ابن عاشور، ابی محمد، بیروت، ...
  • جرجانی، عبدالقاهر، درج الدرر فی تفسیر القرآن العظیم، عمان، دارالفکر، ...
  • جصاص، احمد بن‎‎علی، احکام القرآن، محقق: محمدعلی شاهین، بیروت، دارالکتب ...
  • جوهری، ابونصر، الصحاح تاج اللغة وصحاح العربیة، تحقیق: احمد عبدالغفور، ...
  • حسّان، علی بن‎حسّان بن‎علی، التفسیر فی الیمن عرض ودراسة، ریاض، ...
  • حمودی العانی، حیدر شکری، نظرات علی الاسرائیلیات فی التفسیر، بغداد، ...
  • حییم، سلیمان، فرهنگ عبری-فارسی، فلسطین، فرهنگ، 1344ش. ...
  • ذهبی، محمدحسین، الاسرائیلیات فی التفسیر والحدیث، قاهره، مکتبة وهبة، الطبعة ...
  • راغب إصفهانی، حسین بن محمد، معجم مفردات الفاظ القرآن، تحقیق: ...
  • ربیع، آمال محمد، الاسرائیلیات فی تفسیر الطبری دراسة فی اللغة ...
  • رمانی، أبی‎الحسن، تفسیر أبی‎الحسن الرمانی (الجامع لعلم القرآن)، تحقیق: خضرمحمد ...
  • زبیدی، محمد، تاج العروس من جواهر القاموس، بیروت، دارالفکر، 1414ق. ...
  • سدی الکبیر، ابی‎محمد اسماعیل، تفسیر السُدِّی الکبیر، تحقیق: محمدعطا یوسف، ...
  • سمعانی، منصور، تفسیر السمعانی، تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت، دارالکتب ...
  • سیدرضی، محمدبن حسین، تلخیص البیان فی مجازات القرآن، بی‎جا، دارالاضواء، ...
  • سید مرتضی، علی بن حسین، أمالی المرتضی، تحقیق: محمد ابوالفضل ...
  • شمشیری، رحیمه، طباطبایی، سیدکاظم، «پژوهشی درباره احادیث نهی کننده از ...
  • صدوق، محمدبن علی، علل الشرایع، نجف، مکتبةالحیدریة، بی‎تا، lib.eshia.ir/10107 ...
  • ______________، المقنع، بی‎جا، مؤسسه الامام هادی (ع)، 1415ق. ...
  • ______________، من لا یحضره الفقیه، محقق: علی اکبر غفاری، قم، ...
  • ضحاک بن‎مزاحم، تفسیر الضحاک، تحقیق: محمد شکری احمد الزاویتی، قاهره، ...
  • طبرانی، ابوالقاسم سلیمان، التفسیر الکبیر للامام طبرانی، تحقیق: هشام البدرانی، ...
  • طبری (ت504ق)، عمادالدین علی بن‎محمد (الکَیاهَرّاسی)، احکام القرآن، تحقیق: موسی ...
  • طبری (ت310ق)، محمد بن‎جریر، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، ...
  • طوسی، محمدبن‎حسن، التبیان فی تفسیرالقرآن، تحقیق: احمد حبیب قصیرالعاملی، بیروت، ...
  • ______________، النهایة فی مجردالفقه والفتوی، تهران، دلیلنا، بی‎تا. ...
  • ______________، المبسوط فی الفقه الامامیة، تهران، المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار ...
  • عیاشی، محمدبن‎مسعود، تفسیر عیاشی، تحقیق: هاشم رسولی محلاتی، تهران، المکتبةالاسلامیة، ...
  • فیروزآبادی، محمد، تنویر المقباس فی تفسیر ابن‎عباس، بیروت، داراحیاءالتراث العربی، ...
  • قاضی عبدالجبار، ابی‎الحسن، التفسیر الکبیر، تحقیق: خضر محمد نبها، بیروت، ...
  • قمی، علی بن‎ابراهیم، تفسیر قمی، بیروت، موسسة الاعلمی للمطبوعات، 1428ق. ...
  • قیسی قرطبی، المکی ابن ابی‌طالب، الهدایة الی بلوغ النهایة فی ...
  • کتاب مقدس(ترجمه قدیم)، انتشارات ایلام، چاپ سوم، 2002م. ...
  • کلینی، محمد، الکافی، تصحیح: علی‎اکبر غفاری، تهران، دارالکتب الاسلامیة، چاپ ...
  • مالک بن‎انس، مؤطأ الامام مالک، تحقیق: فؤاد عبدالباقی، بیروت، داراحیاء ...
  • ماوردی بصری، علی بن‎محمد، النکت والعیون (تفسیر الماوردی)، بیروت، الکتب‎الثقافیة، ...
  • مجاهد بن‎جبر، تفسیر الامام مجاهد بن‎جبر (102ق)، مدینه، دارالفکر، 1989م. ...
  • مجلسی‎راد، زینب، راد، علی، مقاله اعتبارسنجی مصادر و اسناد روایات ...
  • مدبر چهار برجی، سیف‎الله، اسرائیلیات تخریب‎ها و تحریف‎های یهود، قم، ...
  • مرکز الدراسات والمعلومات القرآنیة، موسوعة التفسیر المأثورة، بیروت، دار ابن‎حزم، ...
  • مسلم، ابوالحسن قشیری نیسابوری، صحیح مسلم، محقق: محمدفؤاد عبدالباقی، بیروت، ...
  • مشکور، محمدجواد، فرهنگ تطبیقی عربی با زبان‎های سامی و ایرانی، ...
  • مفید، محمدبن‎نعمان، احکام النساء، تحقیق: مهدی نجف، قم، المؤتمر العالمی ...
  • _____________، المقنعة، قم، نشر اسلامی، چاپ دوم، 1410ق. ...
  • مقاتل بن‎سلیمان، ابی‎الحسن، تفسیر مُقاتل بن‎سلیمان، تحقیق: احمد فرید، بیروت، ...
  • مهدوی‎راد، محمدعلی، تدوین الحدیث عند الشیعة الامامیة، تهران، هستی‌نما، 1431ق. ...
  • نعناعة، رمزی، الاسرائیلیات وأثرها فی کتب التفسیر، دمشق، دارالقلم، 1390ق. ...
  • واحدی نیشابوری، علی بن‎احمد، الوسیط فی تفسیر قرآن مجید، تحقیق: ...
  • ییسحاقی، شلوما (سلیمان)، «the Complete Jewish Bible with Rashi Commentary»، ...
  • نمایش کامل مراجع