بررسی رفتار سختی در منطقه متاثر از حرارت جوشکاری فولاد ۱۷ASTM A۵ در جوش های تک پاسه و چند پاسه

فولاد کوئنچ تمپر شده ASTM A۵۱۷، در دسته فولادهای استحکام بالا قرار می گیرد که به واسطه عملیات حرارتی تمپر در دمای بالا، چقرمگی مناسبی دارد. حین جوشکاری ذوبی، چرخه حرارتی جوشکاری منجر به تغییرات شدید ریزساختاری و مکانیکی در منطقه متاثر از حرارت فلز پایه این فولاد میشود. ایجاد ناحیه سخت مارتنزیتی تمپر نشده در منطقه متاثر از حرارت یکی از این تغییرات است که موجب کاهش چقرمگی این ناحیه و همچنین احتمال ایجاد ترک سرد هیدروژنی در آن می شود. در تحقیق حاضر، رفتار سختی در منطقه متاثر از حرارت فولاد ASTM A۵۱۷ مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور جوشهای تک پاسه و چند پاسه و با حرارت ورودی مختلف ایجاد شدند. سختی حداکثر در منطقه متاثر از حرارت نمونه های جوش تک پاسه با حرارت ورودی مختلف نزدیک به هم بود که علت آن تبدیل ناحیه مجاور مرز ذوبی به ساختار مارتنزیتی تمپر نشده برای هر دو نمونه بیان شد. در جوش های چند پاسه، سختی منطقه متاثر از حرارت در نزدیکی سطح بالایی نمونه ها مشابه مقدار آن در جوش های تک پاسه بود، در حالی که این پارامتر در مجاور پاس های میانی افت شدیدی را تجربه کرد که علت آن، تمپر شدن این نواحی در اثر حرارت ایجاد شده در پاس های بعدی بیان شد. نتایج نشان داد که وجود ساختار سخت و ترد مارتنزیتی در منطقه متاثر از حرارت این نوع از فولادها تقریبا اجتناب ناپذیر است و برای استفاده های بحرانی که چقرمگی بالا مورد نیاز است باید از عملیات حرارتی پس از جوشکاری استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

فولاد ASTM A۵۱۷ ، سختی ویکرز ، مارتنزیت تمپر نشده ، چقرمگی ، پیش بینی سختی.