بازیابی راهبردهای ایدئولوژیک در گفتمان کتابهای دانشگاهی، مطالعة کتابهای تاریخ ایران دوره میانه
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 322
فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JSAMT-23-44_003
تاریخ نمایه سازی: 12 فروردین 1400
چکیده مقاله:
هدف مقاله ارائة الگوی روششناسی در خوانش انتقادی کتابهای دانشگاهی تاریخ است که از طریق مشخص کردن راهبردهای ایدئولوژیک در متن این آثار انجام شده است. بازیابی این مؤلفهها نشان میدهد مؤلفان از چه فنون بیانی در بازنمایی واقعنمایانة کنشگران و رویدادهای تاریخی در تاریخ ایران دوره میانه استفاده میکنند، اما در عمل نگرشهای همراه با ارزش داوری و خوانشها و تفسیرهای معین از گذشته را در اثر خود به خواننده منتقل میکنند. مقاله حاضر رویکردی هنجاری به توصیف و تبیین نویسندگان بومی و غیربومی از تاریخ ایران در دوره مورد نظر و آشکار کردن تفاوتها بین دیدگاههای این نویسندگان، با استفاده از ابزارهای تحلیل گفتمان وندایک است. به این منظور چهار سلسله که در چهار کتاب درسی بومی و دو کتاب مرجع غیربومی منعکس شده است، به عنوان پیکرة دادهها به صورت کمّی، کیفی و تطبیقی بررسی شده است. به این ترتیب کتابهای تاریخ بومی و غیربومی، از لحاظ وجود راهبردهای ایدئولوژیک در سه محور معنی، سبک و نحو مطالعه شد و با توجه به آمارهای به دست آمده، روشن شد که استفاده از راهبردهای ایدئولوژیک امری اجتنابناپذیر در روایت تاریخ است. همچنین مشخص شد تفاوتهایی که در دیدگاه نویسندگان ایرانی و خارجی به عنوان «ما» و «آنها» نسبت به تاریخ ایران وجود دارد، میتواند بر خوانش و بازنمایی رویدادهای تاریخی اثرگذار باشد. در روایت تاریخ، نویسندة بومی بیشتر بر ویژگیهای مثبت ایرانیان، مانند رشادتها و دلاوریها، تأکید دارد در حالیکه در نوشتار نویسندة غیربومی، ویژگیهای منفی آنان مانند اختلاف طبقاتی و نزاع بین اقوام ایرانی منعکس شده است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
مریم طاهرزاده
دانشجوی دکتری تخصصی زبانشناسی همگانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
زهرا ابوالحسنی چیمه
دانشیار پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی «سمت»
زهیر صیامیان گرجی
استادیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :