تغییرات فشارخون، ترکیب بدن، حداکثر اکسیژن مصرفی و قدرت عضلانی دانش آموزان پسر چاق مقطع متوسطه دوم پس از هشت هفته تمرین پیلاتس

چاقی مشکلی چند عاملی است که به علت عدم تعادل انرژی دریافتی و مصرفی، که بیشتر بهخاطر کاهش فعالیت بدنی است، اتفاق میافتد از روشهای مهم بهدست آوردن سلامتی و تندرستی در افراد مختلف، افزایش آمادگی جسمانی و انجام تمرینات ورزشی منظم میباشد؛ اما چون انجام برخی تمرینات به ویژه تمرینات هوازی در برخی از افراد به ویژه افراد چاق مشکل به نظر میرسد و با توجه به اینکه تمرینات پیلاتس در حالتهای ایستاده، نشسته و خوابیده بدون طی مسافت و پرش و جهش انجام می گیرد، بیشتر میتواند برای این نوع از افراد، جذاب و عملیاتی گردد .وولکودوف وهمکاران نشان دادند که هر دو نوع تمرین ترکیبی و هوازی، باعث کاهش معنی دار وزن، توده چربی، و درصد چربی بدن و افزایش توان هوازی و انعطاف پذیری میشود و تفاوتی بین تاثیرات دو نوع تمرین مشاهده نشد. به نظر میرسد تحقیقی مبنی بر تاثیر تمرینات پیلاتس بر شاخص های مدنظر محقق، در دانش آموزان چاق صورت نگرفته است؛ از اینرو پژوهشگر تصمیم گرفت تا تاثیر هشت هفته تمرینات پیلاتس را روی فشارخون، حداکثر اکسیژن مصرفی، ترکیب بدن و قدرت عضلانی دانش آموزان چاق مورد ارزیابی قرار دهد.این تحقیق از نوع نیمه جربی است و نمونه ی آماری این تحقیق شامل 20نفر دانش آموز چاق بودند که به روش نمونه گیری انتخابی در دسترس و هدفدار انتخاب شدند .نمونه ها به طور تصادفی در دو گروه تجربی 10نفر و کنترل 10نفر دسته بندی شدند .دامنه ی سنی آزمودنیها بین 14تا 18سال و نمایه توده بدنی 30تا 35کیلوگرم بر مترمربع بود .طول قد آزمودنیها با قدسنج سکا ساخت کشور آلمان و درصد چربی و وزن با استفاده از دستگاه بیوالکتریکال ایمپدنس مدل In body-720/کره جنوبی اندازه گیری شد .از تقسیم محیط کمر به محیط باسن، نسبت دور کمربه باسن و از تقسیم وزن بدن بر مجذور قد به متر، نمایهتودهبدن بر حسب کیلوگرم بر مترمربع به دست آمد .قدرت عضلانی با استفاده از فرمول ( تعداد تکرار × 02/0-1/مقدار وزنه ) به دست آمد .برای به دست آوردن حداکثر اکسیژن مصرفی از پروتکل بروس استفاده شد .با استفاده از دستگاه فشارسنج جیوه ای، فشارخون سیستولی و دیاستولی آزمودنیها اندازه گیری شد .پروتکل تمرینی شامل 8هفته و هر هفته 3جلسه و هر جلسه به مدت 60دقیقه بود .حرکات اصلی اجرا شده در کلاس پیلاتس شامل :کشش پا به پهلو، گهواره، کشش پا به عقب، حرکت گربه، دراز و نشست تا نیمه، چرخش ستون مهره ها، دراز و نشست کامل و حرکت دایره پاها بود .در پایان داده های جمع آوری شده با نرم افزار SPSSنسخه 21تجزیه وتحلیل شدند .سطح معنی داری کمتر از 05/0درنظر گرفته شد.نتایج این پژوهش نشان میدهد که هشت هفته تمرین پیلاتس موجب کاهش معنی دار وزن، درصد چربی و شاخص توده بدنی شد که با نتایج وولکدوف و همکاران همخوان و با نتایج سگال و همکاران ناهمخوان است. از آنجا که تمرینات پیلاتس باعث تنفسهای عمیق و دیافراگمی در طی تمرین شده و منجر به افزایش سطح انرژی میشود؛ بطوریکه علاوه بر عضلات فعال، عضلات تنفسی نیز انرژی مصرف میکنند و این تنفسهای عمیق و دیافراگمی موجب اکسیژن رسانی بهتر و بیشتر به عضلات فعال میشود که این امر میتواند موجب اکسایش بیشتر چربی نیز شود. یکی دیگر از دلایل چنین یافته های متناقضی احتمالا0 میتواند به علت تفاوت در مدت، شدت و سطح تمرینی آزمودنیها باشد .در این پژوهش هشت هفته تمرینات پیلاتس باعث افزایش معنی دار توان هوازی در دانش آموزان چاق شد که با یافته های وولکدووف و همکاران همخوانی دارد. مکانیزم افزایش توان هوازی پس از تمرینات پیلاتس را میتوان اینگونه توجیه کرد که تنفس صحیح یکی از اصول مهم در تمرینات پیلاتس میباشد و این تمرینات از طریق بهبود در گردش خون و تنفس میتوانند تبادل بین خون و عضلات را بیشتر کرده و موجب افزایش اختلاف اکسیژن خون سرخرگی ـ سیاهرگی و به دنبال آن افزایش توان هوازی گردد .

کلیدواژه ها:

ترکیب بدن ، دانش آموزان پسر ، تمرین پیلاتس