بنیاد عدالت در آیۀ «معاشرت به معروف»

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 311

فایل این مقاله در 36 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_TQH-17-3_007

تاریخ نمایه سازی: 24 اسفند 1399

چکیده مقاله:

موضوع دادگری پروردگار در زمینه قانون گزاری، همواره کانون نگرش دین اندیشان بوده است . در این پژوهه عدالت در آیات‌ الاحکام قرآن پیرامون خانواده به ویژه پدیده زناشویی ، در دامنه «معاشرت به معروف» درآیۀ 19 سورۀ نساء مورد واکاوی قرار گرفته است. ابتدا بایستگی امر"معاشرت به معروف " از طریق، سیاق آیه ، احاطه معروف برگستره وسیعی از پیوند زناشویی ، روایات هم آوا، کلام مشهور پیامبر " انی بعثت لاتمم مکارم الاخلاق" ، فعل امر "عاشروا"، تعیین واکنش کیفری برای سوء معاشرت در قانون مدنی و جدایی ناپذیری اخلاق از لوازم زوجیت به اثبات رسیده و سپس دادگری این فرمان با نگرش در نمونه هایی که مفسران وفقیهان برای معروف، آورده اند،در دامنه رهیافت هایی نشان داده شده است ، همچون: دوسویگی این فرمان ، گزینش مرد به‌عنوان مخاطب آیه، اطلاق فعل «عاشروهن»، هماهنگی معروف با عرف، گستره معروف درزمینه های گوناگون زندگی، درنگرگرفتن ویژگی های فردی زن، رهیافت ویژه به خوی زن، رویکرد به همه حقوق زن، سازگاری با توانمندی‌های مرد و هم با حکمت خداوند درزناشویی، دستور به معاشرت به معروف با زن حتی در صورت کراهت مرد و داشتن پیامدهای برون رفت از قلمرو معروف.

نویسندگان

محمد جواد نجفی

دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قم، ایران.

صدیقه گلپور

دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، دانشگاه قم، ایران. (

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن حکیم. ترجمه و شرح آیات منتخب ، مکارم شیرازی ...
  • نهج البلاغه. ترجمه دشتی ، محمد( 1379 ش)قم : دفتر ...
  • آلوسی، محمود‌بن‌عبدالله (1415ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم و ...
  • ‌ابن‌عاشور، محمد طاهر (1420ق). التحریر و التنویر. بیروت: مؤسسة التاریخ ...
  • ابن‌عجیبه، احمد ( 1419ق). البحر المدید فی تفسیر القرآن المجید.مصر ...
  • ‌ابن‌قتیبه، عبدالله‌بن‌مسلم (1411ق). تفسیر غریب القرآن. بیروت: دارو مکتبة الهلال. ...
  • ‌ابن‌کثیر، اسماعیل‌بن‌عمر ( 1419ق). تفسیر القرآن العظیم. محقق محمدحسین شمس‌الدین. ...
  • ابن‌منظور، محمد‌بن‌مکرم (1414ق). لسان العرب. بیروت: دارالفکر للطباعة و النشر ...
  • ابوحیان، محمد‌بن‌یوسف (1420ق). البحر المحیط فی التفسیر. بیروت: دارالفکر. ...
  • احمد‌بن‌فارس، ابوالحسین (1404ق). معجم مقاییس اللغه. قم: مکتب الاعلام الاسلامی. ...
  • اشکوری، محمد‌بن‌علی (1373ش). تفسیر شریف لاهیجی. تهران: دفتر نشر داد. ...
  • امامی، سیدحسن (1347 ش). حقوق مدنی. تهران: اسلامیه. ...
  • امین، نصرت بیگم (1361ش). تفسیر مخزن العرفان در علوم قرآن. ...
  • انصاری، مرتضی (1415ق). کتاب النکاح. قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ ...
  • بحرانی، یوسف (بی‌تا). حدائق الناضره. قم: جماعة المدرسین. ...
  • بقاعی، ابراهیم‌بن‌عمر (1427 ق). نظم الدرر فی تناسب الایات و ...
  • پانی پتی، ثنا الله (1412ق). التفسیرالمظهری. کویته: مکتبة رشدیه. ...
  • تفتازانی ، سعدالدین مسعود(1432ق) .شرح تصریف العزی.بیروت : دارالمنهاج للنشر ...
  • ثلایی، یوسف‌بن‌احمد (1423 ق). تفسیر الثمرات الیانعة و الاحکام الواضحه ...
  • جصاص، احمد‌بن‌علی (1405ق). احکام القرآن جصاص. بیروت: دار احیاء التراث ...
  • جوهری، اسماعیل‌بن‌حماد (بی‌تا). الصحاح. بیروت: دارالعلم للملایین. ...
  • حر عاملی، محمدبن‌الحسن ( 1403ق). وسائل الشیعة فی تحصیل مسائل ...
  • حلی (‌ابن‌ادریس)، محمد‌بن‌منصور ( 1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی. قم: ...
  • حلی (فاضل مقداد)، جمال‌الدین مقداد‌بن‌عبدالله (1404ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع. ...
  • حلی (محقق حلی)، نجم‌الدین جعفر‌بن‌حسن ( 1409ق). شرائع الاسلام. تهران: ...
  • دهخدا، علی‌اکبر ( 1377ش). لغت‌نامۀ دهخدا. تهران: مؤسسۀ انتشارات و ...
  • راغب اصفهانی، حسین‌بن‌محمد ( 1412ق). المفردات فی غریب القرآن. بیروت: ...
  • رشیدرضا، محمد (1414ق). تفسیر القرآن الحکیم الشهیر بتفسیر المنار. بیروت: ...
  • زحیلی، وهبه (1412ق). التفسیر المنیر فی العقیدة و الشریعة و ...
  • زمخشری، محمودبن‌عمر (1407ق). الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل و عیون ...
  • سبزواری، سید عبدالاعلی (1413ق). مهذب الاحکام فی بیان الحلال و ...
  • سیوطی، عبدالرحمن‌بن‌ابی‌بکر (2007م). الاکلیل فی استنباط التنزیل. بیروت: دارالکتب العلمیه. ...
  • سیوطی، عبدالرحمن‌بن‌ابی‌بکر (بی‌تا). معترک الاقران فی اعجاز القرآن. بیروت: دارالفکر ...
  • شبیری زنجانی، سید موسی (1419ق). کتاب نکاح. قم: مؤسسۀ پژوهشی ...
  • شوکانی، محمد (1414ق). فتح القدیر. دمشق: دار ابن‌کثیر. ...
  • صدر، سید محمدباقر (1395ق). المعالم الجدیده. تهران: مکتبة النجاح. ...
  • طباطبایی، محمدحسین (1390ق). المیزان فی تفسیر القرآن. بیروت: مؤسسة الاعلمی ...
  • طبرانی، سلیمان‌بن‌احمد ( 2008م). التفسیر الکبیر. اربد: دارالکتاب الثقافی. ...
  • طبرسی، فضل‌بن‌حسن (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو. ...
  • طبری، محمدبن‌جریر ( 1412ق). جامع البیان فی تفسیر القرآن. بیروت: ...
  • طریحی، فخرالدین‌بن‌محمد ( 1375ش). مجمع البحرین. تهران: انتشارات مرتضوی. ...
  • طوسی، شیخ ابوجعفر محمد‌بن‌حسن (بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. بیروت: ...
  • طوسی، شیخ ابوجعفر محمد‌بن‌حسن (1387ش).المبسوط فی فقه الامامیه. تهران: المکتبة ...
  • طوسی، شیخ ابوجعفر محمد‌بن‌حسن(1414ق). الامالی.دارالثقافه. ...
  • عاملی (شهید ثانی)، زین‌الدین‌بن‌علی (1410ق). الروضة البهیه فی شرح اللمعة ...
  •  علاء الدین ، علی بن حسام (1419).متقی هندی.کنزالعمال فی سنن ...
  • فاضل هندی، بهاء‌الدین محمد‌بن‌حسن ( 1405ق). کشف اللثام. قم: مکتبة ...
  • فراهیدی، خلیل‌بن‌احمد (1410ق). کتاب العین. قم: هجرت. ...
  • فخر رازی، محمد‌بن‌عمر (1420ق). التفسیر الکبیر (مفاتیح الغیب) . بیروت: ...
  • فیروزآبادی، محمد‌بن‌یعقوب (بی‌تا). القاموس المحیط. بیروت: دار الکتب العلمیه. ...
  • فیض کاشانی، ملامحسن (1415ق). تفسیر الصافی. تهران: انتشارات الصدر. ...
  • فیومی، احمد‌بن‌محمد، (1405ق). المصباح المنیر، قم: مؤسسة دارالهجره. ...
  • قانون مدنی ایران. ...
  • قرطبی، محمدبن‌احمد (1364ش). الجامع لاحکام القرآن. تهران: ناصرخسرو. ...
  • قشیری، عبدالکریم‌بن‌هوازن (2000م). لطائف الاشارات. قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب. ...
  • قطب، سید (1425ق). فی ظلال القرآن. بیروت: دارالشروق. ...
  • قطب‌الدین راوندی، سعید‌بن‌هبة‌الله (1405ق). فقه القرآن. قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی ...
  • قمی، ابوالقاسم‌بن‌الحسن (1413ق). جامع الشتات فی اجوبة السؤالات. تهران: موسسۀ ...
  • کاتوزیان، ناصر (1388ش). دورۀ حقوق مدنی خانواده. تهران: شرکت سهامی ...
  • کاشانی، محمد‌بن‌مرتضی (1410ق). تفسیر المعین. قم :کتابخانۀ عمومی حضرت آیت‌الله ...
  • کاشفی، حسین‌بن‌علی (بی‌تا). تفسیر حسینی (مواهب علیه). سراوان: کتابفروشی نور. ...
  • ماتریدی، محمد‌بن‌محمد( 1426ق). تأویلات اهل السنه. بیروت: دارالکتب العلمیه. ...
  • مجلسی، محمدباقر ( 1403ق). بحار الأنوار. بیروت: الوفاء. ...
  • محمدی، حمید(1390ش).زبان قرآن صرف متوسطه.انتشارات دارالعلم. ...
  • مراغی ،احمد مصطفی (بی‌تا). تفسیر المراغی. بیروت: دارالفکر. ...
  • مرتضی زبیدی، محمد‌بن‌محمد (بی‌تا). تاج العروس من جواهر القاموس. بیروت: ...
  • مصطفوی، حسن (1385). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: مرکز ...
  • مطهری، مرتضی (1386ش). مجموعه‌آثار استاد شهید مطهری. انتشارات صدرا. ...
  • معرفت، محمدهادی (1410ق). التمهید فی علوم القرآن. قم: حوزۀ علمیۀ ...
  • مغنیه، محمدجواد (1424ق). تفسیر الکاشف. تهران: دارالکتب الاسلامی. ...
  • مکارم شیرازی، ناصر ( 1371ش). تفسیر نمونه. تهران: دارالکتب الاسلامیه. ...
  • موسوی خویی، سیدابوالقاسم ( 1415ق). موسوعة الامام الخویی. قم: مؤسسه ...
  • میبدی، احمد‌بن‌محمد (1371ش). کشف الاسرار و عدة الابرار. تهران: امیرکبیر. ...
  • نجفی ،محمدحسن (1367ش). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. تهران ...
  • واحدی، علی بن احمد(1411ق).اسباب نزول القرآن.بیروت:دارالکتب العلمیه. ...
  • مقالات: ...
  • احمدیه، مریم (1390ش). «معاشرت به معروف». فصلنامۀ شورای فرهنگی اجتماعی ...
  • معناشناسی معروف در قرآن و رابطه آن با حقوق زن در خانواده [مقاله ژورنالی]
  • حافظی، معصومه (1388)« بررسی اصل معاشرت به معروف میان همسران ...
  • حافظی ، معصومه و قاضی زاده ، کاظم (1397ش) « ...
  • عظیم زاده اردبیلی، فائزه (1387ش).« مبانی حسن معاشرت به معروف ...
  • نجفی ، زین العابدین (1391)،« خروج زن از منزل و ...
  • نوبهار ، رحیمی ؛ حسینی، سیده ام‌البنین ( 1394ش).« قاعده ...
  • نوبهار ، رحیمی ؛ حسینی ، سیده ام البنین (1397)« ...
  • نمایش کامل مراجع