بررسی انگیزه‌ها و ابزارهای زبانی محاکات تقبیحی در مثنوی معنوی

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 475

فایل این مقاله در 20 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_LIAR-11-3_008

تاریخ نمایه سازی: 20 اسفند 1399

چکیده مقاله:

آلن و بوریج در کتاب زبان به‌مثابۀ سپر و سلاح به دو کارکرد زبان‌شناختی-کاربردشناختیِ موجود در یک متن اشاره می‌کنند‌؛ زبان حسن‌تعبیری به‌مثابۀ سپر و زبان قبح‌تعبیری به‌مثابۀ سلاح. میزان و نحوۀ حضور هریک از این‌دو در یک متن، از عوامل قاطع در تشخیص گونۀ متن، سبک و دلالت‌های ضمنی آن و نیز تشخیص اغراض ثانویة پنهان در متن است. از این منظر، می‌توان صور خیال را به‌لحاظ کارکرد، به دو گروه حسن‌تعبیری و قبح‌تعبیری تقسیم کرد: گروه اول برای «محاکات تحسینی» و گروه دوم، برای «محاکات تقبیحی» به‌کار می‌رود. نظر به اینکه قبح‌تعبیرات در مثنوی از عوامل سبک‌ساز بوده و در کمتر پژوهشی به‌شکل مستقل به آن پرداخته شده‌است، نوشتار حاضر با بررسی دلایل و دلالت‌های قبح‌تعبیرگونه در دفتر پنجم مثنوی، به چهار ابزار زبانی اصلی در شکل‌گیری قبح‌تعبیرهای هنری (تقابل، تمثیل و استعاره، کنایه و مجاز) اشاره می‌کند تا نشان دهد قبح‌تعبیرهای متن عمدتاً در زمرۀ حسن‌تعبیرهای قبح‌تعبیرگونه و چندبعدی ‌است و در راستای قطب‌بندی ایدئولوژیک از نوع «خودِ» مثبت و «دیگریِ» منفی عمل می‌کند تا در نهایت، به تثبیت گفتمان تصوف بینجامد.

نویسندگان

راضیه حجتی زاده

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابع ...
  • 1- قرآن کریم ...
  • 2- استعلامی، محمد (1370). شرح مثنوی، جلد5، تهران: زوار. ...
  • 3- بختیار، محسن (1388). تأاثیر سن و جنسیت بر میزان ...
  • 4- داد، سیما (1385). فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید. ...
  • 5- دایک، تیون. ون ( 1394 ). ایدئولوژی و گفتمان. ...
  • 6- زرین‌‌کوب، عبدالحسین (1366). بحر در کوزه، تهران: نشر علمی. ...
  • 7- سنایی، ابوالمجد مجدود بن آدم. (1382). حدیقه‌ الحقیقه و ...
  • 8- شفیعی کدکنی، مححمدرضا (1391). رستاخیز کلمات، تهران: سخن. ...
  • 9- صفوی، کورش (1392). درآمدی بر معناشناسی، تهران: سورۀ مهر. ...
  • 10- صفوی، کورش (1392). معنی‌شناسی کاربردی، تهران: همشهری. ...
  • 11- مولوی، جلال الدین محمد (1376). مثنوی معنوی، تصحیح رینولد ...
  • 12-_______________ (1379). غزلیات شمس، تصحیح بدیع‌الزمان فروزانفر، تهران: بهزاد. ...
  • 13- نصرالله منشی، ابوالمعالی (1392). کلیله و دمنه، تصحیح مجتبی ...
  • 14- نیکوبخت، ناصر (1380). هجو در شعر فارسی، تهران: انتشارات ...
  • 15-  Albertazzi, L. (2000). Which Semantics?. In Dhuha Ghanim, Mohammed ...
  • 16- Allan, Keith & Burridge, Kate (1991). Euphemism & Dysphemism: ...
  • 17- Allan, Keith & Burridge, Kate (2006). Forbidden Words: Taboo ...
  • 18-  Balton, W. & Crystal, D. (1969). The English Language, ...
  • 19- Cuddon, J. (1979). A Dictionary of Literary Terms, London: ...
  • 20- Erez, Naaman (2013). Women Who Cough & Men Who ...
  • 21-  Fernandez, Eliecer Crispo (2008). Sex Related Euphemism & Dysphemism: ...
  • 22- Flayih, Rajaa (2009). A Linguistic Study of Oxymoron. Journal ...
  • 23- Gomez, Miguel Casas (2012). The Expressive Creativity of Euphemism ...
  • 24-  Hutcheon, Linda (1992). The Complex Functions of Irony. Revista ...
  • 25- Jay, Timothy (2009). The Utility & Ubiquity of Taboo ...
  • 26- Keith, Allan (2015). When is a slur not a ...
  • 27-  Mohammed, Dhuha Ghanim (2011). Translating Dysphemistic Expressions in Othello. ...
  • 28- Tokar, Alexander (2015). Metonymic Euphemisms from a Cognitive Linguistic ...
  • 29- Tourage, Mahdi (2007). Rumi & the Hermeneutics of Eroticism, ...
  • 30-  Warren, B. C. (1992). What Euphemisms Tell Us About ...
  • نمایش کامل مراجع