نقش حسن نیت در ایجاد تعهدات قراردادی در حقوق ایران

تئوری حسن نیت یکی از قواعد مهم در حیطه حقوق تعهدات بشمار می رود. امروزه در حقوق جدید، این اصل هم در انعقاد و هم در اجرای قراردادها نقش بسزایی ایفا می کند و مبنای برخی از تئوری های نوین حقوق قراردادها مثل تعهد به همکاری را تشکیل داده است. حسن نیت در یک تقسیم بندی کلی به حسن نیت حمایتی و تکلیفی تقسیم می شود. بعدی که به حقوق قراردادها مرتبط است بعد تکلیفی حسن نیت است که عبارت است از رفتار صحیح، درستکاری و احترام به اعتماد و منافع دیگران؛ حسن نیت در این بعد به عنوان یک قاعده رفتاری انجام یا عدم انجام اموری را از طرفین طلب می کند. اخلاقی بودن حسن نیت امکان ایفای نقش های مختلف را برای آن فراهم می سازد. این نقش ها معمولا تحت عناوین محدود و تکمیل کننده حقوق و تعهدات طرفین، تعدیل کننده قرارداد، تفسیر قرارداد منطبق با حسن نیت و ایفای نقش به عنوان مبنای سایر قواعد و اصول تظاهر می شود. پژوهش حاضر با روشی توصیفی - تحلیلی و با هدف بررسی نقش حسن نیت در ایجاد تعهدات قراردادی به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش می باشد که 1- آیا می توان برای حسن نیت نقش الزامی و تکلیفی در قراردادها قائل شد به گونه ای که عدم رعایت آن دارای ضمانت اجرا باشد؟ 2- میزان تاثر و تجه نظام حقوقی ایران به اصل حسن نیت چگونه است؟ حسن نیت مفهومی اخلاقی را داراست و آن را می توان تا به آنجا گسترش داد که تبدیل به یک نهاد حقوقی برای ایجاد تعهد ضمنی برای ایمنی قراردادها باشد و همچنین جایگاه الزام آوری را به وجود آورد تا معاملات از دوام بیشتری برخوردار باشند.