تحلیلی شناختی از استعاره‌های مفهومی و طرح واره های تصوّری در ضرب‌المثل‌های ترکی آذری

ضرب­المثل­ها بازتاب­دهندة فرهنگ، ارزش­ها و باورهای ملّت­ها هستند و مطالعة آن­ها می­تواند درک روشنی از مفاهیم وتجربه­های روزمرّة گویشوران به­دست دهد؛ ازسوی دیگر، معنی­شناسی شناختی می­تواند چارچوب دقیقی برای مطالعة معنای زبانی براساس تجربیات ما از جهان، چگونگی درک و شیوة مفهوم­سازی آن در اختیار ما قرار دهد. در پژوهش حاضر ضرب­المثل­های ترکی آذری در چارچوب معنی­شناسی شناختی تحلیل شده­اند تا شیوة مفهوم­سازی تجارب روزمرّة گویشوران آن به­دست داده شود. برای این منظور، 470 ضرب­المثل­ ترکی آذری به­روش کتابخانه­ای و مصاحبه گردآوری و براساس نظریة استعارة­ مفهومی و طرح­واره­های تصوّری بررسی و تحلیل شدند.. یافته­های پژوهش نشان دادند که حوزة مبدأ حیوان و طرح­وارة­ حجمی، بیشترین بسامد و حوزه‌های مبدأ گرما - سرما و مسیر و طرح­وارة تعادلی کم­ترین بسامد را داشته­اند. نتایج پژوهش بیان­گر نقش پررنگ استعاره­های مربوط به حیوانات و نیز طرح‌واره‌های حجمی در ضرب­المثل­های ترکی آذری و در مفهوم­سازی تجارب روزمرّة گویشوران ترکی‌زبان است. ه

کلیدواژه ها:

معنی­ شناسی شناختی ، استعاره مفهومی ، طرح­وارة­­ تصوّری ، ترکی آذری ، ضرب­المثل