مقایسه اثر بخشی درمان شناختی- رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر میزان خشم دانش آموزان پسر مقطع متوسطه شهر تهران

سابقه و هدف: خشم، هیجانی طبیعی و دارای ارزش انطباقی است اما زمانی که از کنترل خارج شود، می­تواند به مشکلاتی در کار، روابط و کیفیت کلی زندگی منجر شود. هدف پژوهش حاضر، مقایسه اثر بخشی دو روش درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کنترل خشم دانش آموزان پسر بود. مواد و روش­ ها: در این پژوهش شبه آزمایشی که به صورت پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل انجام گرفت، با استفاده از روش نمونه­ گیری خوشه­ای چند مرحله­ای، 45 نفر از دانش آموزان پسر سال آخر دوره دوم متوسطه منطقه 2 آموزش و پرورش استان تهران که سال تحصیلی 1396-1395 مشغول به تحصیل بودند، انتخاب و به طور تصادفی به سه گروه 15 نفره (دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل) تقسیم شدند. گروه اول تحت 9 جلسه 60 دقیقه­ ای درمان شناختی-رفتاری و گروه دوم تحت 9 جلسه 120 دقیقه ­ای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند. داده ­ها از طریق پرسشنامه خشم اسپیلبرگر جمع ­آوری گردید. برای تحلیل داده­ها از تحلیل کوواریانس توسط نرم افزار 22-SPSS استفاده گردید. یافته­ ها: درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در گروه ­های آزمایش باعث کاهش خشم شد (0/01P<)، اما در گروه کنترل چنین تغییری مشاهده نشد. همچنین بین درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در کاهش خشم، اختلاف معناداری مشاهده نشد (0/05P>). نتیجه­ گیری: بر اساس یافته­ ها می­توان نتیجه­گیری کرد که درمان شناختی-رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد، خشم دانش آموزان را کاهش می­ دهند. لذا تدوین این مداخلات درمانی می تواند سبب کاهش خشم دانش آموزان و مشکلات تحصیلی آن­ ها شود.  

کلیدواژه ها:

Anger ، Cognitive-Behavioral Therapy (CBT) ، Acceptance and Commitment Therapy (ACT) ، Students. ، خشم ، درمان شناختی-رفتاری ، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد ، دانش آموزان