بررسی و تحلیل وقایع سیل فروردین ماه سال ۱۳۹۸ ۲ . از دیدگاه زیست محیطی

توجه نکردن به تعامل و ارتباط طبیعی مناطق مختلف کشور و از جمله شرایط پایابی برخی مناطق کشور (از جمله خوزستان به عنوان پایاب حداقل ۵ حوضه مهم آبریز در استان های
بالادست) و نبود سند جامع برنامه و برنامه عمل فراگیر که بتواند با شناخت علل و عوامل موثر بر بروز حوادث طبیعی و پیامدهای منتج از آن و پیش بینی احتمال وقوع حوادث بر
اساس یک مدل منطقی، در نهایت راهبردهای آمادگی مقابله، مدیریت بحران ها و پسابحران ها و در مجموع «تاب آوری فعال و تعاملی اجتماعی» را ارائه کند، مناطق مختلف کشور و اجتماعات محلی و فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و شرایط سیاسی و امنیتی کشور را از طریق افزایش احتمال وقوع و افزایش تکرار و شدت وقوع و پیامدهای
روانی، جسمانی، اقتصادی، اجتماعی، امنیتی، زیست محیطی و بهداشتی به شدت تحت تاثیر قرار داده است. این سلسله پیدرپی و چرخه وار حوادث – پیامد – حوادث در عمل هزینه
تحمیلی بر پیکره اجتماعی را افزایش داده و از طریق تاثیر مخرب بر فراگشت توسعه کشور، موجب افزایش ناپایداری و کاهش ضریب امنیت اجتماعی خواهد شد. با توجه به اینکه در سال آبی جاری و برخلاف دوره ۳۰ ساله گذشته، مجموعه سرزمین ایران با افزایش تقریبا ۳۰۰ درصدی بارشها روبه رو شده (در برخی مناطق کشور و از جمله حوضههای بالادست مهمترین رودخانه های کشور شامل کارون، دز و کرخه، میزان افزایش به مراتب بیش از میانگین کشور است(، و با توجه به دستاندازیهای اتفاق افتاده در طبیعت پیرامونی در دهه های گذشته، توانایی سرزمینی در برابر پیامدهای حاصله دچار نقصان شده و این امر موجب بروز نگرانی های موجه و موکد در میان سیاستگذاران، تصمیمسازان و مجریان بالادستی و
میان دستی حاکمیت شده است. هرچند این نگرانی در جای خود می تواند مایه امیدواری برای دستیابی به راهبردها و راهکارهای منطقی و بلندمدت شود، اما چنانچه به الگوی ارتباطی و منطق برهمکنش پدیده های مختلف طبیعی و انسان ساخت توجه نشود، در عمل حل مشکل به صورت یک بعدی در دستور کار قرار گرفته و همچون گذشته، امکان حل واقعی مشکل با فداسازی دیگر مشکلات فراهم نخواهد شد. بنابراین نباید سیلاب های اخیر منجر به غفلت شود و طرح های حفاظتی آب متاثر از سیلابها قرار گیرد. سیلاب های اخیر منجر به افزایش سطح آب منابع زیرزمینی نخواهد شد؛ لذا انتظار است سیلاب های مخرب فروردینماه ۱۳۹۸ کشور هوشیارباشی برای سیاستگذاران کشور باشد که حفاظت محیط زیست را در اولویت برنامه ها قرار دهند.