بررسی تغییرپذیری مکانی پایداری خاکدانه در بالادست سد سفیدرود

یکی از ویژگی های مهم و تاثیرگذار بر فرسایش پذیری خاک، پایداری خاکدانه است. بررسی تغییرپذیری مکانی پایداری خاکدانه در یک منطقه می تواند در انتخاب و پیاده سازی راهکارهای کنترل فرسایش و حفاظت خاک مؤثر واقع شود. این پژوهش، در بخشی از حوزه آبخیز علی آباد رود بار به وسعت تقریبی 2000 هکتار در بالادست سد سفیدرود انجام گرفت. تعداد 75 نمونه خاک به روش نمونه برداری منظم تهیه و پایداری خاکدانه به روش الک تر و توسط نمایه های میانگین وزنی و هندسی و بعد فرکتال خاکدانه ها بررسی شد. پهنه بندی نمایه های پایداری خاکدانه با استفاده از روش زمین آماری کریجینگ و وزن دهی عکس فاصله صورت گرفت. میانگین وزنی قطر خاکدانه در دامنه 0/44 تا 1/48 میلی متر بود که بیانگر وجود خاکدانه های ناپای دار تا پایدار در منطقه است. نتایج تجزیه و تحلیل زمین آماری، دلالت بر وابستگی مکانی ضعیف میانگین وزنی قطر خاکدانه و وابستگی مکانی متوسط میانگین هندسی قطر و بعد فرکتال خاکدانه داشت. برای میانگین وزنی قطر خاکدانه، مدل نیم تغییرنمای نمایی بهترین برازش را داشت در حالی که در مورد میانگین هندسی قطر و بعد فرکتال خاکدانه مدل کروی نیم تغییرنما بهترین توصیف را داشت. بر اساس معیار آماری RMSE روش وزن دهی عکس فاصله نسبت به روش کریجینگ برای تخمین تمامی پارامترها از دقت بیشتری برخوردار بود.

کلیدواژه ها:

بعد فرکتال ، کریجینگ ، میانگین وزنی قطر خاکدانه ، میانگین هندسی قطر خاکدانه ، وزن دهی عکس فاصله