ورود
مقالات فارسیISIکنفرانسهاژورنالها

مفهوم اجتماع [محلی] در نظریه های جامعه‌شناسی شهری: ملاحظات کاربست نظریه ها در برنامه‌ریزی شهری

محل انتشار: فصلنامه مطالعات شهری، دوره: 9، شماره: 35
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 569

فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:
https://civilica.com/doc/1158118

شناسه ملی سند علمی:

JR_URBS-9-35_007

تاریخ نمایه سازی: 4 اسفند 1399

چکیده مقاله:

در پارادایم جدید برنامه‌ریزی شهری، اجتماع جایگاهی کلیدی در طرح‌ها و برنامه‌های شهری دارد. از این‌ رو، از اوایل دهه 1380، پژوهش‌های متعددی در ایران با موضوع چگونگی کاربرد اجتماع در برنامه‌ریزی شهری انجام شده و برنامه‌های شهری گوناگونی با تکیه بر مفهوم اجتماع تهیه شده است. اگرچه برخی مطالعات و برنامه‌ها، محله را معادل اجتماع در نظر می‌گیرند، برخی دیگر معتقدند اساساً مفهومی معادل اجتماع در ایران وجود نداشته و مفاهیم اجتماع در جامعه‌شناسی شهری غرب را بدون در‌ نظر‌ گرفتن ملاحظات مرتبط با زمینه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی کاربست این مفاهیم به کار گرفته‌اند. همین امر باعث شده تلقی یکسانی از اجتماع در میان برنامه‌ریزان شهری وجود نداشته باشد و برنامه‌های تدوین‌ شده بر مبنای مفاهیم غربی اجتماع، در عمل موفقیت لازم را به دست نیاورند. از این‌ رو، پیش از به کارگیری اجتماع در نظام برنامه‌ریزی ایران، با توجه به تعدد مفاهیم اجتماع در جامعه‌شناسی غرب، لازم است مشخص شود که کدام مفهوم از اجتماع برای کاربست در نظام برنامه‌ریزی شهری ایران مناسب است؟ با این حال، پرداختن به این پرسش نیازمند پاسخگویی به سه پرسش بنیادین دیگر است: (1) مفهوم اجتماع در نظریات جامعه‌شناسی شهری چیست و هر یک از این نظریات برای کاربست در چه شرایطی مناسب است؟ (2) مفهوم اجتماع در پارادایم جدید برنامه‌ریزی شهری چیست و ریشه در کدام یک از نظریات جامعه‌شناسی شهری دارد؟ و (3) پیشینه اجتماع در ایران چیست و در حال حاضر اجتماع چه مفهومی در ایران دارد؟ پژوهش حاضر سعی دارد با بهره‌گیری از مرور روایتی نظریات اجتماع و بررسی تطبیقیِ کشف مغایرت به روش کیفی به پرسش نخست پاسخ دهد. به این منظور، نظریات بنیادین اجتماع با استفاده از مطالعات اسنادی مرور شده‌اند. سپس شباهت‌ها و تفاوت‌های نظریات با یکدیگر با استفاده از بررسی تطبیقی شناسایی و ریشه این شباهت‌ها و تفاوت‌ها با بهره‌گیری از تحلیل محتوای کیفی، تبیین شده است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بهره‌گیری از نظریات گوناگون اجتماع نیازمند در نظر گرفتن همزمان سه عامل است: (1)زمینه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی شهر یا محله هدف، (2) نظریه برنامه‌ریزی شهری ملاک پژوهش یا تدوین برنامه و (3) هدف از انجام مطالعه یا تدوین برنامه.

کلیدواژه ها:

اجتماع[محلی] ، تبارشناسی نظریات اجتماع ، اجتماع در برنامه‌ریزی شهری ، اجتماع در رویکردهای جامعه‌شناسی

نویسندگان

زهرا آزاد تکچی علیا

دانشجوی دکتری شهرسازی دانشگاه هنر تهران

پروین پرتوی

استاد شهرسازی دانشگاه هنر تهران

سوسن باستانی

استاد، گروه علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشگاه الزهرا

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Azad Armaki, T. (2007). Sociological theories, Tehran: Sorush Publication. [in ...
  • Bastani, S. (2008). Network Social Capital in Ten Neighborhoods of ...
  • Bradshaw, T. K. (2008). The Post-Place Community : Contributions to the ...
  • Bradshaw, T. K. (2013). The Post-Place Community Contributions to the ...
  • Castells, M. (2001). The Rise of the Network Society. Tehran; ...
  • Cohen, A. (2010). The Symbolic Construction of Community, Tehran; Daneshkade-ye ...
  • Delanty, G. (2003). Community. London & New York: Routledge. ...
  • Dempwolf, S., & Lyles, W. (2012). The Uses of Social ...
  • Duffy, K., & Hutchinson, J. O. (1997). Urban Policy and ...
  • Ebrahimabadi, H. (2014). A Study Of the Relationship Between Information ...
  • Fernback, J., & Thompson, B. (1995). Virtual Communities: Abort, Retry, ...
  • Friedland, L. A. (2001). Communication, Community, and Democracy: Toward a ...
  • Lyon, L. (2012). the community in urban society (second Edi). ...
  • Manson, A. (2001). Community, solidarity and belonging: levels of community ...
  • Niakouei, A. (2008). The Problems of Communitarian Politics Unity and ...
  • Papoli Yazdi, H. & Saghai, M. (2002). Tradition, Modernisim A ...
  • Pappenheim, F. (2008). ‫The alienation of modern man ; an ...
  • Piran, P. (2004). Wrong Assumptions of Scintific Concepts, Vaghaye Etefaghiye ...
  • Piselli, F. (2007). Communities, Places, and Social Networks. American Behavioral ...
  • Rainie, L. and Wellman, B.(2012). Networked: The New Social Operating ...
  • Rheingold, H. (1993). The virtual community: Homesteading on the electronic ...
  • Ritzer, G. (2007). Contemporary Sociological Theory and its Classical Roots ...
  • Saghatoleslami, A. (2012). The concept of neighborhood in Iranian Contemporary ...
  • Talen, E. (2000). The Problem with Community in Planning. Journal ...
  • Tonnies, F. (2001). Community and Civil Society. (J. HARRIS, Ed.). ...
  • Turner, V. W. (1991). The ritual process: structure and anti-structure. ...
  • Webber, M. (2011), Nonplace Urban Realm, in Issucs on Cities ...
  • Wellman, B. (1979). The Community Question : The Intimate Networks of ...
  • Wellman, B. (1982). Studyng Personal Communities, Centre for Urban and ...
  • Wellman, B., & Leighton, B. (1979). Networks, Neighborhoods, and Communities ...
  • Wellman, B. (1988). structural Analysis: from method and metaphor to ...
  • Wellman, B., & Wetherell, C. (1996). Social Network Analysis of ...
  • Wirth, L. (1938). Urbanism Way of Life. The American Journal ...
    • نمایش کامل مراجع