ارزیابی اثرات احداث تصفیه‌خانه‌های فاضلاب شهری و کشاورزی بر بهبود روند کیفی و آلودگی رودخانه دز

تحقیق حاضر با هدف بررسی شرایط کیفی و ارزیابی اجرای تصفیه­خانه­های فاضلاب شهری، کشاورزی و صنعتی بر روند آلودگی و کیفیت رودخانه دز، در 133 بازه و با استفاده از نرم­افزار QUAL2K انجام شد. مدل طی سناریوی اول با در نظر گرفتن شرایط واقعی تخلیه آلاینده­ها برای تیرماه سال­های 93-87 مورد واسنجی و صحت­سنجی قرار گرفت. نتایج نشان داد از بین پارامترهای اکسیژن محلول (DO)، اکسیژن مورد نیاز بیولوژیکی (CBOD)، نیتروژن نیتراتی (N-NO3) و هدایت الکتریکی (EC)، شدت آلودگی BOD و EC بالا می­باشد. در سناریوی دوم طرح تصفیه­خانه بر روی چهار منبع نقطه­ای مشخص با آلودگی بالا انجام شد و وضعیت رودخانه از نظر آلودگی BOD تا حد قابل قبولی بهبود یافت. اجرای سناریوی سوم با توجه به استاندارد تخلیه فاضلاب­ها به آب­های سطحی (حداقل مقدار 2 میلی­گرم بر لیتر برای DO و حداکثر مقادیر 30 و 50 میلی­گرم بر لیتر برای BOD و NO3) انجام شد که ضمن کاهش BOD مقدار EC نیز کاهش یافت. در نهایت مشخص شد احداث تصفیه­خانه به‌تنهایی برای تمامی منابع آلاینده امری پرهزینه و غیرممکن به نظر می­رسد؛ بنابراین بهتر است فاضلاب شهر دزفول، پساب پرورش ماهی، مجتمع هفت­تپه و کارخانه کاغذسازی پارس تصفیه گردد؛ اما در خصوص زهکش­های کشاورزی اقدامات اصلاحی مانند اصلاح در نوع سیستم­های آبیاری، کودهای مصرفی، الگوی کشت منطقه و غیره در مبدأ صورت گیرد.

کلیدواژه ها:

مدل QUAL2K ، تصفیه‌خانه ، رودخانه دز ، کیفیت ، آلودگی