بررسی اثر ریزگردهای بیابانی بر صفات رویشی و عملکرد انگور عسکری در شیراز

در این پژوهش به­منظور بررسی اثر ریزگردها بر انگور عسکری، آزمایشی در قالب بلوک­های کامل تصادفی بر روی 36 بوته در تاکستان شهر شیراز با تیمارهای ریزگرد شبیه‌سازی‌شده، شستشو و شاهد انجام شد. پس از اعمال تیمارها، کلروفیل a و b، طول شاخه، محتوای آب نسبی برگ، وزن خشک و سطح برگ به‌عنوان صفات رویشی و بیوشیمیایی، تشکیل میوه، تعداد حبه در خوشه، وزن خوشه، درصد قند محلول در حبه و عملکرد به­عنوان صفات زایشی انگور اندازه­گیری شد. آنالیز داده­ها با تجزیه واریانس و مقایسه بین میانگین­ها با آزمون توکی انجام شد. نتایج نشان داد ریزگرد بیابانی منجر به کاهش صفات رویشی و زایشی انگور عسکری شد که کلروفیل­های a و b به ترتیب 6/13 و 5/34 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. طول شاخه و محتوای آب نسبی برگ تحت تنش ریزگرد تغییری نکرد، اما وزن خشک و سطح برگ به ترتیب 6/61% و 4/34% نسبت به شاهد کاهش یافت و اختلاف بین تیمارها در سطح احتمال پنج درصد معنی­دار بود. شستن برگ­ها باعث حذف اثر ریزگردها بر رشد رویشی بوته­ها شد و اختلافی بین تیمار شستشو و شاهد مشاهده نشد. تشکیل میوه مهم­ترین مرحله فنولوژی درختان باغی است که ریزگرد باعث کاهش تلقیح و تشکیل حبه در انگور عسکری شد و اختلاف آن با شاهد معنی­دار بود. کاهش تشکیل حبه باعث کاهش وزن خوشه و درنهایت کاهش سه برابری عملکرد بوته شد و اختلاف آن با تیمار شستشو و شاهد در سطح احتمال یک درصد معنی­دار بود. شستن بوته پس از پاشیدن ریزگرد باعث حذف آن از روی برگ و گل­های بازشده انگور شد و عملکرد بوته را افزایش داد و با شاهد در یک طبقه قرار گرفت. وقوع پدیده ریزگرد در مرحله گرده­افشانی و تلقیح می­تواند تشکیل میوه و عملکرد را کاهش دهد.

کلیدواژه ها:

Dust ، Chlorophyll ، Fruit ، Sugar ، Shiraz ، ریزگرد ، کلروفیل ، تشکیل میوه ، قند حبه ، شیراز.