اعتبارسنجی سندی و تحلیل محتوایی حدیث «لَیسَ فِی‏الصّومِ رِیَاء»

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 352

فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MFHJ-5-2_001

تاریخ نمایه سازی: 18 بهمن 1399

چکیده مقاله:

روایتی منقول از پیامبر اسلام (ص) با الفاظی متفاوت و موضوعی واحد در برخی منابع حدیثی وجود دارد که بر اساس آن خطر ریا برای روزه منتفی اعلام شده است. خاستگاه این روایت منابعی چند از کتب حدیثی اهل سنت است گرچه در برخی منابع حدیثی شیعه نیز به آن اشاره‏ای شده‏ است. بررسی سندی این روایت، آن را با چالش اتصال و همچنین عدم وثوق برخی راویان مواجه می‏بیند به‌گونه‌ای که روایت را در زمره روایات ضعیف قرار می‏دهد، اما مهم‏تر از نقد سندی، نقد متنی و محتوایی این حدیث است. علاوه بر ضعفی که به سبب عرضه این حدیث بر قرآن متوجه آن است، تشکیل خانواده حدیث تا اندازه زیادی اعتبار حدیث مورد پژوهش را زیر سؤال می‏برد. روایات متعدد و معتبری وجود دارد که خطر ریا را برای تمام عبادات از جمله روزه گوشزد کرده و مؤمن را از گرفتار شدن در آن برحذر داشته است. پژوهش پیش رو با روشی توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعه کتابخانه‌ای و به‌صورت اسنادی به هدف رفع برخی شبهات اعتباری سندی و متنی این روایت را مورد بحث قرار می‏دهد.

کلیدواژه ها:

خبر متواتر ، خبر واحد ، اصول عقاید ، حوزه عمل و احکام

نویسندگان

سید علی دلبری

عضو هیات علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی

محمد امامی

دانشیار دانشگاه علوم اسلامیرضوی

محمداسحاق عارفی

دکترای فلسفه و مدرس دانشگاه علوم اسلامیرضوی

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قرآن کریم. ...
  • آخوند خراسانی، محمدکاظم، کفایه الاصول، تحقیق: عباسعلی زارعی، قم، مؤسسه ...
  • آقا ضیاء الدین عراقی، علی، نهایه الافکار، تقریر: محمدتقی بروجردی، ...
  • آمدی، عبدالواحد، غرر الحکم و درر الکلم، تصحیح: مهدی انصاری، ...
  • ابن ادریس حلی، محمد، السرائر، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ ...
  • استرآبادی، محمدامین و موسوی عاملی، سید نورالدین، الفوائد المدنیه و ...
  • انصاری، مرتضی، فرائد الاصول، قم، مجمع الفکر الاسلامی، 1425ق. ...
  • بجنوردی، سید میرزاحسین، منتهی الاصول، بی جا، مؤسسه العروج، 1379ش. ...
  • جوادی آملی، عبدالله، منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، قم، ...
  • حائری، عبدالکریم، درر الفوائد، با تعلیقات محمدعلی اراکی، قم، مؤسسه ...
  • حسین‌زاده، محمد و محمدی، عبدالله، «اعتبار معرفت‌شناسی خبر واحد در ...
  • حلّی، حسن بن یوسف، مبادی الوصول إلى علم الأصول، قم، ...
  • خمینی، روح الله، تهذیب الاصول، تقریر جعفر سبحانی، قم، انتشارات ...
  • خمینی، مصطفی، تحریرات فی الأصول، قم، موسسه تنظیم و نشر ...
  • خویی، سید ابوالقاسم، البیان فی تفسیر القرآن، تهران، انتشارات کعبه، ...
  • .........................، مصباح الاصول، تقریر سید محمد سرور واعظ، قم، مکتبه ...
  • دیلمی، حسن بن محمد، ارشاد القلوب، قم، چاپ: اول، منشورات ...
  • سبحانی، جعفر، المحصول فی علم الاصول، تقریر سید محمد جلالی ...
  • سند، محمد، «نقش روایات در امور اعتقادی»، پژوهش‌های اصولی، شماره ...
  • سیدرضی، محمد بن حسین، نهج البلاغه، ترجمه: سیدجعفر شهیدی، تهران، ...
  • ...............................، نهج البلاغه، صبحی صالح، قم، هجرت، 1414ق. ...
  • سیستانى، على، الرافد فی علم الأصول، قم، 1414ق. ...
  • سیوری حلی، عبدالله، اللوامع الالهیه فی المباحث الکلامیه، تحقیق: سید ...
  • صدرالدین شیرازی، محمد، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، تهران، وزارت ...
  • صدر، سید محمدباقر، مباحث الاصول، تقریر سیدکاظم حسینی حائری، قم، ...
  • صدوق، محمد بن علی، التوحید، قم، جامعه مدرسین، 1398ق. ...
  • ..........................، علل الشرائع، قم، کتاب فروشی داوری، 1385ش. ...
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، قم، دفتر انتشارات ...
  • .................................، حاشیه الکفایه، قم، بی‌تا. ...
  • طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر جوامع الجامع، تصحیح: ابوالقاسم گرجی، ...
  • طوسی، محمد بن حسن، الاستبصار، حسن موسوی خرسان، تهران، دار ...
  • ............................، الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، بیروت، دارالاضواء، 1406ق. ...
  • ............................، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ...
  • عاملی، محمد بن حسین، مشرق الشمسین و إکسیر السعادتین مع ...
  • عاملی، حسن بن زین الدین، منتقی الجمان فی الاحادیث الصحاح ...
  • عطاردی، عزیزالله، مسند امام رضا (علیه السلام)، مشهد، المؤتمر العالمی ...
  • علم الهدی، علی بن حسین، رسائل الشریف المرتضی، قم، 1405ق. ...
  • غروی اصفهانی، محمدحسین، نهایه الدرایه، بیروت، مؤسسه آل البیت لاحیاء ...
  • فاضل لنکرانی، محمد، مدخل التفسیر، تهران، مطبعه الحیدری، 1400ق. ...
  • فتحی، علی، «حجیت خبر واحد در اعتقادات»، مجله تخصصی کلام ...
  • فیاض، محمداسحاق، المباحث الاصولیه، قم، مکتبه سماحته، 1427ق. ...
  • فیض کاشانی، محمدمحسن، علم الیقین فی أصول الدین، قم، انتشارات ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الاصول من الکافی، بیروت، دار صعب، ...
  • لاریجانی، صادق، «کاربرد حدیث در تفسیر و معارف قرآن»، مجله ...
  • مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسه الوفا، چاپ دوم، 1403ق. ...
  • ......................، عین الحیات، به کوشش و ویرایش کاظم عابدینی مطلق، ...
  • مرعشی شوشتری، سید محمود، مسلک امامیه در اصول دین، قم، ...
  • مصباح یزدی، محمدتقی، «حجیت خبر واحد در تفسیر قرآن»، ماهنامه ...
  • مصطفی، ابراهیم و دیگران، المعجم الوسیط، استانبول- ترکیه، المکتبه الاسلامیه، ...
  • معرفت، محمدهادی، «کاربرد حدیث در تفسیر»، مجله تخصصی دانشگاه علوم ...
  • مفید، محمد، مصنفات الشیخ المفید، بی‌جا، المؤتمر العالمی لالفیه الشیخ ...
  • مقدس اردبیلی، ملا احمد، مجمع الفائده و البرهان، قم، مؤسسه ...
  • موسوی قزوینی، سیدعلی، تعلیقه علی معالم الاصول، قم، مؤسسه نشر ...
  • نائینی، محمدحسین، اجود التقریرات، تقریر سید ابوالقاسم خوئی، قم، مطبعه ...
  • نمایش کامل مراجع