خوانش روانشناختی اَمثال فارسی بر مبنای مفاهیم واقعیتدرمانی (با تأکید بر رفتار مؤثر و نامؤثر)
سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 349
فایل این مقاله در 27 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JPLL-28-88_005
تاریخ نمایه سازی: 12 بهمن 1399
چکیده مقاله:
مطالعات میانرشتهای ادبیات فارسی و روانشناسی نقش مؤثری در تبیین و انتقال مفاهیم در این دو حوزه دارد. این نوشتار با توجه به نقش امثال فارسی در عینیسازی مفاهیم انتزاعی و بازنمایی نیازها و خواستههای درونی مشترک اقوام ایرانی، بر آن است تا کارکرد این بخش از ادبیات عامه را در تبیین مفاهیم واقعیتدرمانی بررسی کند. ویلیام گلسر (1925) مبدع واقعیتدرمانی، این رویکرد نوین روانشناسی را مبتنی بر نظریه انتخاب تبیین کرد. واقعیتدرمانی بر خودارزیابی، با تکیه بر واقعیتپذیری و رفتار هنجارمند استوار است و در نهایت انسان را به مسئولیتپذیری برای نیل به خشنودی و نیکبختی دعوت میکند. مقاله حاضر به روش تحلیل کیفی، پیگیر پاسخگویی به این پرسشها است که با چه روشی میتوان امثال فارسی را با رویکردهای رواندرمانی جدید بازخوانی کرد؟ و چگونه میتوان از امثال فارسی در تبیین مفاهیم واقعیتدرمانی بهره گرفت؟ و آیا به کارگیری امثال فارسی در فرآیند مشاوره و رواندرمانی با هدف تبیین مفاهیم واقعیتدرمانی کارآیی دارد؟
امثال برگزیده، با توجه به تأکید گلسر بر سه اصل بنیادین واقعیتدرمانی، یعنی واقعگرایی، مسئولیتپذیری و هنجارمندی رفتار بررسی شدهاند. یافتهها نشان میدهد امثالی که بیانکننده رفتار مؤثر با هدف برآوردهسازی نیازهای اساسی در بلندمدّت هستند، ضمن دارندگی معیار مسئولیتپذیری، فاقد سویه غیراخلاقیاند و امثالی که مفاهیم رفتار غیر مؤثّر را دربردارند، از سویه اخلاقی برخوردار نیستند و بیانگر رفتار مسئولیتگریزانه هستند؛ امّا دوسویگی اخلاقی که نشانۀ نامعلوم و پنهانبودن انگیزۀ بروز شماری از رفتار هاست، در هر دو گروه از امثال مذکور دیده میشود.. بهنظر میرسد امثال فارسی با ویژگیهایی مانند جنبههای پند و اندرزی، روشنی و درستی معنی، حُسن تأثیر، تکیه بر تجربه، انعکاس اندیشه و... میتوانند در انتقال مفاهیم واقعیتدرمانی مؤثر باشند.
کلیدواژه ها:
Persian Proverbs ، Reality Therapy ، Effective ، Ineffective ، Behavior ، امثال فارسی ، واقعیت درمانی ، رفتار مؤثر و نامؤثر
نویسندگان
احمد تمیم داری
Allameh Tabatabayi University
شیوا دولت آبادی
Allameh Tabatabayi University
شهناز عبادتی
Allameh Tabatabayi University