بررسی ریشهشناختی واژههایی از گویش اَبَرج
سال انتشار: 1395
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 215
فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JILL-1-1_001
تاریخ نمایه سازی: 11 بهمن 1399
چکیده مقاله:
دهستان ابرج در جغرافیای امروزی ایران از جمله اراضی جلگه مرودشت به شمار میرود که از نظر تاریخی میان مناطق باستانی پارسه (تمدن هخامنشی) و انشان (تمدن عیلامی) قرار گرفته است. وجود روستاهای متعدد در دشتهای هموار به مرکزیت درودزن و نیز در مناطق کوهستانی مانند روستاهای دشتک و کندازی، تنوع فرهنگی و گویشی ویژهای به این ناحیه از استان فارس داده است. در این جستار با معیار قراردادن گویش روستاهای نامبرده که یکی نماینده گویشهای مناطق هموار در حاشیه رودکر (درودزن) و دیگری نماینده گویشهای مناطق کوهستانی (دشتک و کندازی) است، دگرگونیهای آوایی و معنایی به همراه ریشهشناسی گزیدهای از واژگان پرکاربرد این نواحی بررسی شد. همچنین، براساس موضوعات مختلفی همچون اعضای بدن، اسامی حیوانات و جانوران، اشیاء و ملزومات روزمره و تعدادی قید و فعلهای رایج، طبقهبندی گردید. همانگونه که بیان خواهد شد، برخی از این واژگان (مانند «بینی» noft در درودزنی) دارای اصلی کهن هستند اما به فارسی میانه و نو نرسیدهاند؛ همچنین با واژگانی (مانند «پریشب» parvandušna در کندازی) مواجه میشویم که در فارسی میانه رایج بودهاند اما در زبان فارسی نو، کاربرد خود را از دست داده و یا بسیار کمکاربرد شدهاند. این پژوهش برپایه تحقیق میدانی و جستوجوی اسنادی انجام گرفته است. حاصل سخن آنکه گویش مردمان کوهستاننشین منطقه، نماینده گویشی به شمار میرود که روزگاری در سراسر جلگه مرودشت رایج بوده و بعدها با ورود اقوام مهاجر در مناطق هموار حاشیه رودکر گویش آنها جایگزین گویش پیشین گردیده است. با اینحال در مناطق کوهستانی همچنان گویش کهنتر کاربرد دارد.
نویسندگان
فرخ حاجیانی
دانشیار فرهنگ و زبان های باستانی دانشگاه شیراز
مجتبی دورودی
دانشجوی کارشناسی ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه شیراز
محسن محمودی
دانشجوی کارشناسی ارشد فرهنگ و زبانهای باستانی دانشگاه شیراز
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :