بررسی تغییرات پتروفیزیکی مخازن کربناتی نفت خام طی تزریق دی اکسیدکربن در فرآیند CO2-EOR

جهت بهبود استخراج نفت خام در مخازن کربناتی بخشی از CO2 منتشر شده از صنایع مختلف به این مخازن تزریق و در آن ذخیره سازی می شود که این موضوع با فرآیند (EOR)، موسوم است. با توجه به تولید روزافزون گازهای گلخانه ای و خطرات زیست محیطی این گازها، ذخیره سازی بخشی از CO2 منتشر شده از صنایع در مخازن کربناتی نفت خام علاوه بر ازدیاد برداشت نفت خام، موجب کاهش غلظت CO2 در اتمسفر و کاهش اثر گلخانه ای خواهد شد. بررسی تغییرات ایجاد شده بر روی سازندهای کربناتی مخازن نفت خام، گامی در جهت شناخت هرچه بیشتر پدیده های مختلف فیزیکی و شیمیایی است که هنگام تزریق CO2 در یک مخزن کربناتی رخ می دهد و شناخت کامل این پدیده ها امری ضروری در تزریق بهینه CO2 و بهبود استخراج نفت خام با ورش CO2-EOR در مخازن کربناتی است. به محلول آب شور موجود در مخزن کربناتی، CO2 تزریق می شود و از ترکیب آب شور موجود در مخزن و گاز CO2 اسید کربنیک ایجاد می گردد. اسید کربنیک با کلسیت و دولومیت (سازندهای سنگ های کربناتی) واکنش نشان داده و باعث تغییر در خصوصیات پتروفیزیکی سنگ مانند تخلخل، نفوذپذیری و تغییر در اندازه منافذ و شبکه منافذ سنگ می شود. همچنین در بسیاری از سازندها ممکن است چندین فرآیند مانند حل شدن مواد معدنی، تراکم مکانیکی ناشی از فشار بیش از حد بار و رسوب آسفالتین به طور هم زمان فعال شوند. در مخازن کربناتی، فشار بیش از حد تاثیر مهمی بر هندسه و اندازه منافذ، تخلخل موثر و نفوذپذیری مطلق و کیفیت مخزن دارد. آسفالتین ها به شکل محلول و یا به عنوان یک سوسپانسیون کلوئیدی پخش شده در نفت خام که توسط رزین های جذب شده روی سطح شان در حالت توازن و پایدار قرار دارند، یافت می شوند. کاهش نفوذپذیری، مسدود شدن محیط متخلخل سنگ مخزن، ایجاد رسوب در منافذ سنگ از جمله مشکلات عمده ای هستند که در مخازن نفتی بر اثر رسوب آسفالتین به وجود می آید. از مهم ترین عوامل مؤثر بر رسوب گذاری آسفالتین در مخازن نفتی، تغییر فشار و تزریق CO2 به مخازن کربناتی است. حل شدن مواد معدنی، تراکم مکانیکی و رسوب آسفالتین، به اثر کلی تزریق CO2 و تولید نفت خام و خصوصیات شیمیایی و فیزیکی سنگ های کربناتی بستگی دارد.

کلیدواژه ها:

آسفالتین ، استخراج نفت خام ، CO2-EOR ، مخازن کربناتی