تحلیل فضایی شاخص‌های گردشگـری و توسعة شهـری با رویکـرد شهر شـاد (مطالعه موردی: کلانشهر شیراز)

وجود امکانات و زیرساخت‌های شهری از جمله عوامل مؤثر در ایجاد شهر شاد است؛ چراکه بدون داشتن فضاهایی برای گذران اوقات فراغت، فضاهای عمومی که مردم در آن حضور یابند و ارتباطات افزایش یابد و بدون وجود امکانات و خدمات فرهنگی، آموزشی، ورزشی، درمانی و ... به‌عنوان نیازهای اولیة شهروندان، نمی‌توان به دنبال ایجاد شهر شاد بود. گردشگری نیز یکی از مهمترین حوزه‌های زندگی است که باعث ایجاد شادی و در نتیجه رضایت کلی زندگی می‌شود. بنابراین در این پژوهش تلاش براین است تا با مطالعة کاربری‌های گردشگری، وضعیت شهر شیراز از نظر این شاخص‌ها به تفکیک مناطق به‌عنوان شاخص‌های مؤثر در ایجاد شهر شاد بررسی شود. داده‌های پژوهش، براساس داده‌های سالنامه آماری شهر شیراز، نقشه‌های موجود و به‌روزرسانی آنها براساس اطلاعات مکانی موجود در نرم‌افزار‌های گوگل‌ارث، نشان، بلد، و برداشت میدانی؛ جمع‌آوری شده است. روش تحقیق پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش انجام پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. روش تحلیل داده‌ها تاکسونومی عددی اصلاح شده، واسپاس و ماباک است. نرم‌افزارهای مورد استفاده برای پردازش و تحلیل داده‌ها شامل نرم‌افزارهای WASPAS، Taxonomy Solver، Excel و Arc GIS است. براساس تحلیل تاکسونومی صورت گرفته برمبنای کل شاخص‌های مورد بررسی، مشخص شد که هیچ یک از مناطق شهر شیراز جزء سطح برخوردار قرار نمی‌گیرد. مناطق 8 و 1 نسبتاً برخوردار هستند. مناطق 2، 3، 6 و 10 در سطح سوم یعنی نسبتاً محروم قرار دارند. مناطق 4، 5، 7، 9 و 11 در پایین‌ترین سطح و جزو مناطق محروم از نظر شاخص‌های توسعة شهری مرتبط با گردشگری محسوب می‌شوند. به‌طور کلی هر چه از مرکز شهر دور می‌شویم، مناطق محروم‌تر می‌شوند. مناطق پیرامون منطقة 8 در رتبه‌های بالاتر، سپس به ترتیب مناطق شمالی، جنوبی در رتبه‌های پایین‌تر قرار می‌گیرند.

کلیدواژه ها:

تحلیل فضایی ، عدالت فضایی ، گردشگری شهری ، شهر شاد ، شیراز