تأثیر طولانی مدت کشت نیشکر بر خواص فیزیکی خاک ها

نیشکر گیاهی دائمی و از خانواده گرامینه ها است که سهم قابل ملاحضه ای از شکر مورد نیاز بشر را تولید می کند . از عوامل مؤثر بر عملکرد نیشکر میتوان به شرایط جوی، تغذیه گیاه، وضع خاک و آبیاری اشاره نمود . این گیاه با توجه به داشتن نیاز آبی فراوان 30(هزار متر مکعب سالیانه در هر هکتار ) و مکانیزه بودن آن در مراحل مختلف کاشت، داشت و برداشت، بیشتر از هر گیاهی بر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک اثر گذار بوده و باعث ایجاد تغییراتی در خصوصیات آن می گردد . در حقیقت انجام آبیاری های فراوان باعث ایجاد آبشویی در خاک گردیده که در اثر آن کلوئیدهای خاک از سطح به عمق حرکت کرده و باعث تشکیل سخت لایه ها مـی گردد (3) کـه این لایه نسبتا فشرده در نیمرخ خاک می تواند از نفوذ بیشتر ریشه به اعماق و جذب مواد غذایی و رطوبت ممانعت بعمل آورد . به طوری که وجود لایه فوق را می توان از گستردگی افقی ریشه در بالای این لایه تشخیص داد . از سوی دیگر با مکانیزه شدن کشاورزی و افزایش تعداد تردد در مزارع، تنش های وارده به خاک و نهایتا تراکم خاک های تحت کشت نیز افزایش یافته است (1) که در این راستا تنشهای وارده به خاک در مزارع نیشکر بیشتر از مزارع دیگر است . زیرا اًولا بهره برداری از اراضی تحت کشت نیشکر نیاز به استفاده از ماشین آلات سنگین در مراحل مختلف تهیه زمین، حمل و برداشت نیشکر را دارد . ًثانیا تردد ماشین آلات در زمانی صورت می گیرد که خاک مرطوب است و بدین جهت پتانسیل تراکم پذیری آن افزایش یافته و با نیروی کمتری متراکم می گردد . تراکم ایجاد شده نیز به نوبه خود باعث کاهش نفوذ پذیری خاک، کاهش درصد خاکدانه های پایدار، افزایش جرم مخصوص ظاهری (2) ، افزایش مقاومت نفوذ سنجی، کاهش تخلخل خاک (3 )و نهایتا کاهش رشد گیاه و عملکرد محصول خواهد شد .