تکوین نظریه انگیزه خدمت‌رسانی عمومی از منظر روش‌شناسی بنیادین

«انگیزۀ خدمت‌رسانی عمومی» از جمله نظریاتی است که طی دهه اخیر به واسطه ترجمه، در حوزه مطالعاتی «ادارۀ امور عمومی» کشورمان مورد توجه قرار گرفته‌است. «جیمز پری» با ۳۰ پژوهش انجام شده در کارنامه تحقیقاتی‌اش، در بازه زمانی نزدیک به سه دهۀ گذشته، شناخته‌شده‌ترین پژوهش‌گر در این حوزه است. نظریه‌پردازی او از این مفهوم تطورات متنوعی داشته است؛ او مفهوم «انگیزۀ خدمت‌رسانی عمومی» را ابتدا به معنای «زمینۀ یک فرد جهت پاسخ به انگیزه‌هایی که اصولًا یا منحصرًا ریشه در نهادها و سازمان‌های بخش عمومی دارد»، تعریف کرد و سپس، آن را «جهت‌گیری یک فرد به سمت ارائۀ خدمات به مردم با هدفِ نیکی کردن به جامعه انسانی» دانست و در واقع، «انگیزۀ خدمت‌رسانی عمومی» را به افراد شاغل در بخش خصوصی نیز تعمیم داد. پری در سیر تطوّر نظریۀ خود، در آخرین پژوهش نظری، جهت شکل‌دهی به نظریۀ خویش، تحلیلی جامعه‌شناختی-روان‌شناختی از مفهوم انگیزش ارائه داده‌است. در این پژوهش، جهت تحقق مواجهه‌ای صحیح با این نظریه و درکی درست از مسئله آن، با استمداد از «روش‌شناسی بنیادین» و بر اساس مکتوبات منتشر شده توسط این نظریه‌پرداز و نیز با توجه به آنچه که پری، خود بدان تأکید داشته یا اشاره کرده، زمینه‌های معرفتی و غیرمعرفتی شکل‌دهنده نظریه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بیانگر آن است که مهم‌ترین زمینه‌های معرفتی و غیرمعرفتی این نظریه عبارتند از: نظریۀ «هویّت» استرایکر، افول اعتماد عمومی نسبت به دولت فدرال آمریکا، بحران بی‌صدا در خدمت‌رسانی کشوری دولت فدرال، گرایش مذهبی و مرام دموکرات‌مآبانۀ پری.

کلیدواژه ها:

انگیزش ، بخش عمومی ، انگیزۀ خدمت‌رسانی عمومی ، جیمز پری ، روش‌شناسی بنیادین ، اعتماد عمومی