گونه‌شناسی ذهنیت نقش‌آفرینان در تدوین سیاست‌های نخبه‌گزینی و نخبه‌پروری: پژوهشی مبتنی بر روش‌شناسی کیو

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 413

فایل این مقاله در 35 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JIPAS-3-1_004

تاریخ نمایه سازی: 20 دی 1399

چکیده مقاله:

با توجه به اهمیت جایگاه نخبگان کشور در تحقق اهداف و چشم‌انداز جمهوری اسلامی ایران و به منظور ایجاد محیطی پویا برای فعال‌سازی و اثرگذاری مناسب نخبگان در تحولات کشور، «سند راهبردی کشور در امور نخبگان» تدوین شده است. با این حال سیاست‌گذاری در حوزه نخبگان، عرصه‌ای نوپا در کشور بوده و به منظور موفقیت هر چه بیشتر در این حوزه، نیازمند انجام ارزیابی‌های گوناگون در رابطه با نحوه تدوین این سیاست‌هاست. از سوی دیگر نگاشت ذهنیت افراد درگیر در تدوین سند راهبردی کشور در امور نخبگان، می‌تواند باعث شناخت انواع نگرش‌های مسئولین کشور در این رابطه و نیز مقایسه و ارزیابی هر یک از این گونه نگرش‌های موجود گردد. بدین منظور در این پروهش به کشف و استخراج ذهنیت‌های دست‌اندرکاران در فرایند تدوین سند و صاحب‌نظران این حوزه در دو محور نخبه‌گزینی و نخبه‌پروری و نیز تسهیل اجرایی‌سازی آن، پرداخته شده است. برای انجام این پژوهش و تحقق اهداف در نظر گرفته‌شده، از روش «کیو» استفاده شده است. مراحل اصلی در این روش شامل انتخاب موضوع پژوهش و تدوین فضای گفتمان (مصاحبه‌های انجام گرفته قبل از تدوین سند)، ارزیابی و جمع‌بندی محتویات فضای گفتمان (در دو بخش نخبه‌گزینی و نخبه‌پروری)، انتخاب نمونه‌ای از عبارات –نمونه کیو-، انتخاب مشارکت‌کنندگان (افرادی که قرار است ذهنیت‌های آنان شناسایی شود)، مرتب‌سازی و تحلیل داده‌های گردآوری شده با روش تحلیل عاملی و تفسیر عامل‌های استخراج شده، می‌باشد. در ادامه در مرحله تحلیل عاملیِ نتایج مصاحبه‌ها، شش گونه ذهنیتی در رابطه با بخش نخبه‌گزینی با عناوین «آرمان‌گرایان کارآفرین‌محور»، «آرمان‌گرایان منفعل و شعارمحور»، «آرمان‌گرایان منتقد»، «آرمان‌گرایان تحول‌خواه زمینه‌ساز تدریجی»، «واقع‌گرایان تحول‌خواه سیستمی دفعی» و «مجموعه‌گرایان واقع‌بین» و سه گونه ذهنیتی در رابطه با بخش نخبه‌پروری با عناوین «پرورش گلخانه‌ای تخصصی»، «پرورش باغچه‌ای عام» و «پرورش تلفیقی حمایت‌محور» استخراج گردید. در پایان به کمک ماتریس‌، مقایسه‌ای بین گروه‌های شناسایی‌شده صورت پذیرفت. در این ماتریس‌ها محورهای تمایز کلیدی گونه‌ها مشخص شده و وضعیت هر یک از گونه‌های ذهنیتی در رابطه با آن محورها مورد بررسی قرار گرفته است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

محمد مهدی ذوالفقارزاده

استادیار گروه مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مهدی دیداری

کارشناس ارشد مدیریت تکنولوژی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مریم هداوند

کارشناس ارشد مهندسی آینده پژوهی، دانشکده مدیریت، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • آراسته، حمیدرضا، محمودی‌راد، مریم (1383). شناسایی، ویژگی‌ها و رشد نخبگان. ...
  • امامی، سیدحسین (1387). نخبه‌گرایی. روزنامه مردم‌سالاری، شماره 1842. ...
  • انصاری، محمدمهدی، برزگر، ابراهیم (1393). الگوی پرورش و گزینش نخبگان ...
  • ایزدی اودلو، عظیم (1386). مکتب نخبه‌گرایی. کیهان فرهنگی، سال 23، ...
  • بیرو، آلن (1375). فرهنگ علوم اجتماعی. ترجمه باقر ساروخانی. تهران: ...
  • جبلی، سعید (1380). راهبردهایی برای حفظ نخبگان. نشریه توسعه مدیریت، ...
  • حاجی‌کریمی، عباس‌علی، حسینی، ابوالحسن (1389). تأثیر ﻋﻮاﻣﻞ راﻫﺒﺮدی زﻣﯿﻨﻪﺳﺎز ﺑـﺮ ...
  • خوشگویان‌فرد، علی‌رضا (1386). روش شناسی کیو. تهران: سروش. ...
  • دانایی‌فرد، حسن، حسینی، سیدیعقوب، شیخها، روزبه (1392). روش‌شناسی کیو؛ شالوده‌های ...
  • ذاکرصالحی، غلام‌رضا (1386). فراتحلیل مطالعات انجام‌شده در زمینه جذب نخبگان ...
  • راش، مایکل (1377). جامعه و سیاست. ترجمه منوچهر صبوری. تهران: ...
  • ساری، حسن، علیدادی، رضا، مرادیان، محسن (1394). نقش نخبه‌پروری در ...
  • سایت بنیاد ملی نخبگان. (1396). بورس ویژه تحصیلی به رتبه‌های ...
  • سایت بنیاد ملی نخبگان (1391). سند راهبردی کشور در امور ...
  • صادقی، مسعود، عمادزاده، مصطفی (1382). ﺑﺮآورد ﺳﻬﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ انسانی در ...
  • فرهادی، روح‌الله (1389). نخبه‌گرایی قدیم و جدید. ره‌آورد سیاسی، سال ...
  • قلی‌زاده، احد (1383). دارایی‌های فکری: دولت و قوانین مربوط به ...
  • ملکی، بهنام (1383). نخبگان و توسعه. اندیشه انقلاب اسلامی، سال ...
  • منتظر، غلام‌علی، ناظمی، امیر، موسوی‌نسب، محسن (1391). ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎی ﺑﺎزاﻧﺪﯾﺸﯽ در ...
  • نیک‌نشان، شقایق، صمدی دارافشانی، علیرضا (1396). تأملی بر آموزش و ...
  • یزدانی‌نسب، محمد (1394). ﺑﺮرﺳﻲ اﻧﺘﻘﺎدی ﺗﺌﻮری ﻧﺨﺒﮕﺎن در ﻋﻠﻮم اﺟﺘﻤﺎعی ...
  • Michelson, M. (2003). The corrosive effect of acculturation: How Mexican ...
  • Quataert, D. (2010). History of the Ottoman Empire and modern ...
  • Smith, K. B., & Larimer, C. W. (2018). The public ...
  • نمایش کامل مراجع