ارائه چارچوب ریخت‏‌شناسانه دیده‏‌بانی فرهنگی با کاربست مفاهیم آینده‏‌پژوهی

جابر مقدم پور; فرهاد درویشی سه تلانی; حاکم قاسمی; عین الله کشاورز ترک

ارائه چارچوب ریخت‏‌شناسانه دیده‏‌بانی فرهنگی با کاربست مفاهیم آینده‏‌پژوهی

محل انتشار: فصلنامه علمی راهبرد اجتماعی فرهنگی، دوره: 7، شماره: 2

سال انتشار: 1397

نوع سند: مقاله ژورنالی

زبان: فارسی

مشاهده: 396

فایل این مقاله در 39 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

دریافت فایل کامل مقاله

صدور گواهی نمایه سازی
من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

https://civilica.com/doc/1136839

شناسه ملی سند علمی:

JR_FARH-7-2_001

تاریخ نمایه سازی: 14 دی 1399

چکیده مقاله:

در جمهوری اسلامی ایران، بالندگی فرهنگ و مراقبت از آن مورد تأکید قرار دارد و در این عرصه آنچه مهم جلوه می‌نماید، کاربست مفاهیم آینده‌پژوهانه در فعالیت‌های دیده‌بانی فرهنگی است. چرا که دیده‌بانی فرهنگی متضمن «پویش نشانه‌های تحولات فرهنگی»، «شناسایی بهنگام موضوعات پیش‌برنده و بازدارنده فرهنگی»، «پایش و مسئله‏‌شناسی فرهنگی» و «پشتیبانی از آینده‏‌نگاری و سیاستگذاری فرهنگی» است؛ مفاهیمی که در فعالیت‏‌های موسوم به رصد فرهنگی در کشور، آنچنان که باید، مورد توجه قرار نگرفته‏‌اند. در پژوهش حاضر، با تبیین مولفه‏‌های کلیدی دیده‏‌بانی و همچنین مختصات فرهنگ در جمهوری اسلامی ایران، چارچوب ریخت‏‌شناسانه دیده‏‌بانی فرهنگی ارائه شده است تا بستری برای فعالیت‏‌های دیده‏‌بانی سازمان‏‌های فرهنگی فراهم آورد. پژوهش حاضر، روش ریخت‏‌شناسی که روشی کیفی است را به‏‌کار گرفته است؛ تحلیل ریخت‏‌شناسانه برای ساختاردهی موضوعات چندبعدی و غیرکمی کاربرد دارد و بر فضای پارامترها و وضعیت‏‌های آن‏‌ها- به جای تأکید بر روابط علی - تأکید دارد. مطابق روش مذکور، با کاوش ادبیات(متن‏‌کاوی) و تشکیل گروه خبره 5 نفره و گفتگوهای تخصصی، 15 پارامتر برای چارچوب ریخت‏‌شناسانه دیده‏‌بانی فرهنگی طراحی شده است و وضعیت‏‌های آن‏‌ها ذیل پارامترهای محتوا و کارکرد (سطوح فرهنگ، عناصر فرهنگ، بافتار پویش، ابعاد و مولفه‏‌های کلیدی، محصولات و خروجی‏‌ها و کارکرد پشتیبانی) و پارامترهای قالب (نوع انجام فعالیت، گام‏‌های اصلی، دامنه، رویکرد انجام، تناوب انجام، افق زمانی، منابع، روش کلی و کاربر) ارائه شده است. زمینه ریخت‏‌شناسانه دیده‏‌بانی فرهنگی به منظور انتخاب مسیرها برای انجام دیده‏‌بانی فرهنگی، گزینه‏‌هایی را بر اساس پارامترها و ارزش‏‌ها ارائه می‏‌کند. انتخاب این گزینه‏‌ها به اهداف مد نظر و نیازهای کاربران بستگی دارد.

کلیدواژه ها:

افق‏‌پویی ، فرهنگ اسلامی‏‌ایرانی ، تجزیه و تحلیل ریخت‏‌شناسانه ، آینده‏‌نگاری فرهنگی

نویسندگان

جابر مقدم پور

دانشجوی دکتری آینده پژوهی، دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

فرهاد درویشی سه تلانی

دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

حاکم قاسمی

دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

عین الله کشاورز ترک

استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

الف) منابع فارسی ...
1. براویت، جف و آندرو میلنر (1385)، درآمدیبرنظریهفرهنگیمعاصر، ترجمه جمال ...
2. بل، وندل (1396)، مبانی آینده‏پژوهی؛ تاریخچه، اهداف و دانش ...
3. بی‏نام (1384)، شیوه نامه رصد فرهنگی کشور، مصوبه جلسه ...
4. بی‏نام (1392)، نقشه مهندسی فرهنگی کشور، دبیرخانه شورای عالی ...
5. پیروزمند، علیرضا و شیده صادقی (1385)، چیستی فرهنگ و ...
6. حاجیانی، ابراهیم (1391)، مبانی، اصول و روش‏های آینده‏پژوهی، تهران: ...
7. خاشعی، وحید (1390)، طراحی مدل: خط مشی‌گذاری فرهنگی در ...
8. رشاد، علی‌اکبر (۱۳۸۵)، «مهندسی فرهنگ و مهندسی فرهنگی»، دوهفته‌نامه ...
9. صالحی‏امیری، رضا و امید عظیمی دولت‌آبادی (1387)، مبانی سیاستگذاری ...
10. عظیمی، علی‌اکبر (1390)، بازنگری دستگاه نظری آینده‌پژوهی در جهان‌بینی ...
11. عنبری، موسی (1390)، تطوّر مفهومی رصد فرهنگی، تهران، راه ...
12. قاسمی، حاکم (1395)، امر فرهنگ:گذشته، حال، آینده، نشست تخصصی ...
13. کاوسی، اشکان، بیگدلی و یوسف محمدنژاد عالی زمینی (1387)، ...
14. کشاورز ترک، عین‌الله (1394)، «طراحی سناریوهای تهدیدات نوظهور فرهنگی ...
15. گوردون، کریستوفر و سایمون ماندی (1383)، دیدگاه‌هایاروپاییسیاستفرهنگی، ترجمه هادی ...
16. لیندگرن، ماتس و هانس باندهولد (1386)، طراحی سناریو، پیوند ...
17. مقتدایی، عباس (1387)، «فرهنگ و رصد فرهنگی؛ پیشنهاد طرح ...
18. ملکی‌فر، عقیل (1386)، الفبای آینده‌پژوهی، تهران: اندیشکده صنعت و ...
19. منزوی، مسعود، علی‌آقا سرجه‌پیما (1386) «محیط‏شناسی راهبردی بر اساس ...
20. مولایی، محمدمهدی، حامد طالبیان و زینب مولایی (1394)، ارائه ...
21. نگاهداری، بابک (1385)، رصد فرهنگی؛ ابعاد و راهکارها، ماهنامه ...
22. ولی‌وند زمانی، حسین (1386)، مطالعاتاولیهفرایندآینده‏نگاریوانتخابروشهایموردنیاز، مرکز آینده‌پژوهی علوم و ...
1. Aguilar, F. J. (1967), Scanning the Business Environment. New ...
2. Amanatidou, E. Butter, M. Carabias, V. (2012), “On concepts ...
3. Amanatidou, E., Butter, M., Carabias, V., Konnola, T., Leis, ...
4. Ansoff, H. I. (1975), “Managing strategic surprise by response ...
5. Babbage, R. (2008) Strategic Decision-Making: Optimising Australia's National Security ...
6. Bell, W. (2003), Foundations of Futures Studies (2th ed). ...
7. Bengston, D. N. (2013), Horizon scanning for environmental foresight: ...
8. Butter, M. Leis, M. Cagnin, C. Carabias, V. Könnölä, ...
9. Choo, C. W. (2001), “Environmental scanning as information seeking ...
10. Choo, C. W. (2002), Information management for the intelligent organization: ...
11. Connery, D. (1999), “Horizon Scanning: Bringing strategic insight to ...
12. Cuhls, K., Erdmann, L., Warnke, P., Toivanen, H., Toivanen, ...
13. Da Costa, O. Warnke, P. Cagnin, C. & Scapolo, ...
14. Day, G. S. & Schoemaker, P. J. (2006), Peripheral vision: ...
15. DEFRA (2002), Defra’s Horizon Scanning Strategy for Science, Science ...
16. Delaney, K., & Osborne, L. (2013), “Public sector horizon ...
17. Draeger, D. (2011) Environmental & Horizon Scanning, https:// aiglatsonforesight. ...
18. European Forum for Forward-looking Activities (EFFLAa): EFFLA POLICY BRIEF ...
19. FAO of the United Nations (2013), Horizon Scanning and ...
20. Fellman L, et al. (2010), “A horizon scan of ...
21. Gordon, A. (2008), Future savvy: Identifying trends to make better ...
22. Habegger, B. (2009), Horizon scanning in government: Concept, country ...
23. Hiltunen, E. (2006), “Was it a wild card or ...
24. Hiltunen, E. (2008), “Good sources of weak signals: a ...
25. Hiltunen, E. (2008), “The future sign and its three ...
26. Horton, A. (1999), “A Simple Guide to Successful Foresight”, ...
27. Konnola, T. Salo, A. Cagnin, C. Carabias, V. and ...
28. Kuosa, T. (2010), “Futures signals sense-making framework (FSSF): A ...
29. Lavoix, H. (2012). Horizon scanning and monitoring: Definition and ...
30. Lesca, H. & Lesca, N. (2014), Strategic decisions and ...
31. Major, E. Asch, D. & Cordey-Hayes, M. (2001), “Foresight ...
32. Mannermaa, M. (1999), Toolbox and weak signals (in Finnish), ...
33. Mendonça, S. Cardoso, G. & Caraça, J. (2012), “The ...
34. Mendonça, S. e Cunha, M. P. Kaivo-Oja, J. & ...
35. Mendonça, S. e Cunha, M. P. Ruff, F. & ...
36. Miles, L. & Saritas, O. (2012), “The Depth of ...
37. Ortega, C. (2008), Results of the research conducted for ...
38 Petersen, J. & Steinmueller, K. (2009), Wild cards, In: ...
39. Plebańczyk, K. (2014), “THE IDEA OF CULTURE OBSERVATORIES-OVERVIEW”, Acta Academiae ...
40. Ritchey, T. (2002), Modelling complex socio-technical systems using morphological ...
41. Ritchey, T. (2013) General Morphological Analysis, A general method ...
42. Saritas, O. & Smith, J. E. (2011), “The big ...
43. Saritas, O. Miles, I. (2012), “Scan-4-Light: A Searchlight Function ...
44. Schein, E. H. (2004), Organizational Culture and LeaderShip (3rd ...
45. Schultz, Wendy L. (2006), “The Cultural Contradictions of Managing ...
46. Shaffer, M. S. (2008), Public Culture: Diversity, Democracy and ...
47. Slaughter, R.A. (1999), Futures for the Third Millennium: Enabling ...
48. Sutherland WJ, Bardsley S, Bennun L, Clout M, Côté ...
49. Van Der Heijden, K. (2005), Scenarios: The Art of ...
50. Van Rij, V. (2008), “Joint Horizon Scanning: Identifying Common ...
51. Van Rij, V. (2011), Wild cards as future shakers ...
52. Van Rij, V. (2012), “New Emerging Issues and Wild ...

نمایش کامل مراجع