ارزیابی تأثیر متغیرهای اقتصادی بر قیمت مسکن با تأکید بر نقش بانک مسکن (مدل پویای فضایی دوربین در استان های ایران)

مسكن ازیک طرف یک کالای مصرفی است که بعد از غذا و پوشاك از مهمترین نیازهای اساسی بشر بوده وبزرگترین بخش دارایی خانوار به شمار میرود و از طرفی به محل درآمد خانوار در دوران پیری وازکارافتادگی تبدیل گردیده است به همین سبب همواره قیمت مسكن اهمیت بالایی داشته است. از طرفدیگر با توجه به قدرت خرید پایین خانوارها در ایران میبایست خانوارها وجه خرید مسكن را با استفاده ازاستقراض از دیگران نمایند و ازآنجاییکه در ایران بانک مسكن به عنوان بانک تخصصی در این زمینه نقشبه سزایی دارد تسهیلات اعطایی توسط این بانک می تواند بر بازار مسكن اثرگذار باشد. از همین رو در اینمطالعه، تأثیر برخی متغیرهای اقتصادی یعنی تسهیلات اعطایی بانک مسكن، سرمایه گذاری بخشخصوصی، نرخ تورم، رشد اقتصادی، نرخ بیكاری، نرخ بهره واقعی و هزینه یک مترمربع بنا بر رفتار قیمتمسكن در استان های ایران، به دلیل همگن نبودن بازار مسكن در تمام استان ها با استفاده از روشاقتصادسنجی فضایی پویای دوربین باهدف تعیین تأثیر تسهیلات اعطایی بانک مسكن بر قیمت مسكن درسال های 1385 الی 1394 بررسی گردید. با توجه به نتایج حاصله اثرات مستقیم و غیرمستقیم تسهیلاتاعطایی بانک مسكن بر قیمت مسكن تبدیل به اثر کل مثبت و معناداری در هر استان شده که بزرگتر ازدو اثر مستقیم و غیرمستقیم است.بنابراین با افزایش تسهیلات مسكن بانک مسكن چه در داخل هر استانو چه در استان های همسایه موجب افزایش قیمت مسكن می گردد و نرخ بهره واقعی بر روی قیمت مسكناثر کاهنده داشته که اثر مستقیم آن بسیار بیشتر از غیرمستقیم است و در بلندمدت نیز اثر غیرمستقیممعنادار نیست.

کلیدواژه ها:

قیمت مسکن ، تسهیلات مسکن ، مدل پویای فضایی دوربین ، اقتصادسنجی فضایی پنلی