تحلیل رابطه رویکرد اخلاق فلسفی اسلامی با فلسفه اخلاق معاصر

این مقاله قصد دارد با بررسی دقیق رویکرد اخلاق فلسفی اسلامی و فلسفۀ اخلاق معاصر، رابطۀ آن ها را از جنبه های مختلف، به روش تاریخی و توصیفی، تحلیل کند. این مقایسه، جایگاه تفکر فلسفی مسلمانان را در زمینۀ اخلاق، در مقابل دیگر فلاسفه روشن می کند. بررسی ها نشان می دهد هر دو مورد شامل اخلاق هنجاری هستند، اما شماری از مباحث فلسفۀ اخلاق معاصر مانند فرا اخلاق و اخلاق کاربردی در اخلاق فلسفی اسلامی وجود ندارند یا ظهور بسیار کم رنگی دارند. اخلاق فلسفی اسلامی رویکردی فاعل محور دارد و زیرمجموعۀ اخلاق فضیلت قرار می گیرد، اما بیشتر فلاسفۀ معاصر در اخلاق به رویکرد فعل محور توجه دارند. برخلاف اخلاق فلسفی اسلامی، نظام های اخلاقی معاصر، سکولار هستند و حتی به پیروان دین خاصی منتسب نیستند. در دهه های اخیر، رویکردهای تازه ای دربارۀ اخلاق در میان فلاسفۀ مسلمان پدید آمده است. نتیجۀ این تغییر نگرش، استقلال بیشتر اخلاق فلسفی اسلامی از عقبۀ یونانی و ارتباط بیشتر آن با آموزه های دین اسلام است.

کلیدواژه ها:

اخلاق فلسفی ، اخلاق عقلی ، اخلاق اسلامی ، فلسفۀ اخلاق ، اخلاق معاصر