بازخوانی و رفع ابهام از مصرع «یکی بند رومی به کردار پل» در شاهنامۀ فردوسی بر پایۀ گویش‌های رایج ایرانی

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 297

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JISUK-19-37_004

تاریخ نمایه سازی: 24 آذر 1399

چکیده مقاله:

یکی از دشواری‌های فهم معانی ابیات در متون کهن، فهم معنای واژگان دشوار و اغلب کمیاب آن‌هاست. درنگی در شرح‌ها و تفسیرهای نوشته شده بر متون کهن، نشان دهندة شمار قابل توجهی از این واژگان است که مفسر و یا شارح نتوانسته به درک درستی از معنای آن‌ها برسد و اغلب به تأویل‌های ذوقی و حدس و گمان متوسل شده ‌است. به نظر می‌رسد یکی از راه‌های کشف معنای درست این واژگان، بهره‌گیری از گویش‌های محلی و ادبیات عامیانه است که اغلب در پژوهش‌های در پیوند با تفسیر متون نادیده انگاشته می‌شوند. یکی از این ترکیب‌های بحث برانگیز، ترکیب «به کردار پل» است که در شاهنامة فردوسی با معنایی خاص به کار رفته و تاکنون معنایی درست و قابل قبول برای آن ارائه نشده است. نگارنده در این جستار کوشیده است نخست نتایج یافته‌های دیگران دربارة این ابیات و ترکیب مورد نظر را بیان کند؛ سپس معنا و کاربرد این ترکیب را در گویش‌های ایرانی بررسی کند و سرانجام معنای ترکیب و بیت مورد بحث در شاهنامه‌ی فردوسی را روشن کند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد واژۀ بحث برانگیز «پل« را باید به ضم بخوانیم و مصرع مورد بحث را این گونه معنا کنیم: بندی رومی که مانند گیسوی به هم بافتۀ زنان است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

عظیم جباره ناصرو

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه جهرم. ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتابنامه ...
  • - آذرلی، غلامرضا.(1387). فرهنگ واژگان گویش­های ایران. تهران: هزار. ...
  • - آیدنلو، سجاد.(1390). دفتر خسروان. تهران: سخن. ...
  • - اقتداری، احمد.(1334). گویش لاری. تهران: فرهنگ ایران زمین. ...
  • - ایزدپناه، حمید.(1343). فرهنگ لری. تهران: فاروس. ...
  • - خالقی مطلق، جلال.(2006). یادداشت­های شاهنامه، بخش دوم. نیویورک. ...
  • - سام­نامه.(1392). به تصحیح وحید رویانی. تهران: میراث مکتوب. ...
  • - سلامی، عبدالنبی.(1383). گنجیۀ گویش­شناسی فارس. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان ...
  • - سلامی، عبدالنبی. (1384). گنجینۀ گویش­شناسی فارس. تهران: انتشارات فرهنگستان ...
  • - سلامی، عبدالنبی. (1385). گنجینۀ گویش­شناسی فارس. تهران: انتشارات فرهنگستان ...
  • - غفوری، رضا.(1394). «یکی بند رومی به کردار پل؛ بازخوانی ...
  • - فردوسی، ابوالقاسم.(1382). شاهنامه. چاپ مسکو. به کوشش سعید حمیدیان. ...
  • - فردوسی، ابوالقاسم.(1386). شاهنامه. به تصحیح جلال خالقی مطلق. تهران: ...
  • - کزّازی، میرجلال­الدین(1385). نامۀ باستان. ج پنجم. تهران: سمت. ...
  • - میرشکار، فرید(1390). فرهنگ واژگان محلی بوشهر. بوشهر: انتشارات حوزه ...
  • نمایش کامل مراجع