نقش آب درآمایش سرزمین و امنیت مناطق مرزی مورد مطالعه: مرزهای شرقی کشور، (محدوده سیستان و بلوچستان)

یکی از عرصه های نوین در مطالعات برنامه ریزی برای توسعه کشور، مناطق مرزی هستند. هر چند از گذشته تاکنون ابعاد گوناگون مسائل و مشکلات مربوط به این مناطق به طور پراکنده مطالعه شده است؛ اما آمایش مناطق مرزی با این عنوان، تاکنون نه تنها جایگاهش در نظام برنامه ریزی توسعه کشور تبیین نشده، بلکه ابعاد و ویژگیهای آن نیز کمتر مورد توجه قرار گرفته است.امنیت و آرامش مرزهای سیاسی از عواملی است که به توسعه هر کشوری منجر می شود. در سال های اخیر برخی اقدامات کشور های همسایه یا کشور های فرا منطقه ای، در مناطق مرزی ایران، زمینه های نا امنی را فراهم کرده است. سیستان کنونی دربرگیرنده بخش میانی سرزمینهای خاوری ایران که در 8117کیلومتر مربع گسترده شده است سرزمین تقریباً همواری است که از ته نشست های رودخانه هیرمند شکل گرفته که مهمترین منبع آبی جلگه سیستان می باشد. این رودخانه از دیرباز اهمیت زیاد و نقش تعیین کننده ای در حیات اقتصادی اجتماعی سیاسی و فرهنگی منطقه سیسان داشته و امروزه نیز در حیات زیستی ساکنین سرزمین دارای اهمیت راهبردی است. نقش هیرمند برای منطقه سیستان مانند نقش رود نیل برای مصر است و سیستان بدون هیرمند قادر به ادامه حیات نخواهد بود خشکسالی چند سال اخیر و قطع رودخانه از سوی زمامداران افغان پیامدهای سیاسی امنیتی و اقتصادی - اجتماعی چون ، نابودی زیست بوم دریاچه هامون ، ویرانی و گاه کاهش وسعت زمین های کشاورزی و بنیادهای معشیتی از بین رفتن پوشش گیاهی ، گسترش مهاجرتها ، ناامنی و بزهکاری های اجتماعی منطقه سیستان را به دنبال داشته است با توجه به نوسان آب رودخانه هیرمند و وابستگی شدید ناحیه سیستان به رودخانه هیرمند در مقاله حاضر در صدد آن هستیم که با روش توصیفی تحلیلی به شناسایی بررسی و تحولات رودخانه هیرمند و امنیت آن منطقه بپردازیم.

کلیدواژه ها:

امنیت ، سیستان بلوچستان ، رودهیرمند ، آمایش سرزمین