نقد مبانی فلسفی میان رشتۀ آینده‌نگاری راهبردی به مثابه یک علم انسانی و اجتماعی نوین (تاکید بر ابتنای روش‌شناسی آینده‌نگاری راهبردی به رئالیسم انتقادی باسکار)

سال انتشار: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: انگلیسی
مشاهده: 315

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JNIR-5-9_005

تاریخ نمایه سازی: 15 آذر 1399

چکیده مقاله:

بررسی روش و روش‌شناسی نیازمند ورود به حوزه فلسفه علم است. علوم همواره برای پیشرفت خود در پژوهش‌ها از روش شناسی کمک گرفته اند، علم آینده نگاری نیز از این امر متمایز نبوده است. با ظهور آینده نگاری در دهه 1940 و تثبیت آن بعنوان یک علم در دهه‌های بعد، از روش شناسی های متفاوتی در این علم استفاده شده که در آغاز عمدتا به تجربه‌گرایی متکی بوده و برای تحلیل مفاهیم از آن کمک گرفته است ولی در عصر حاضر، این مبنای فلسفی با چالش‌هایی روبرو شده است. در این مقاله به بررسی مبانی فلسفی و ماهیت میان‌رشته‌ای آینده‌نگاری می‌پردازیم و تناسب ابتنای روش شناسی آینده‌نگاری راهبردی به رئالیسم انتقادی باسکار را مورد بررسی قرار می‌دهیم. تحقیق حاضر از نوع توصیفی است. داده‌ها به روش کتابخانه‌ای گرداوری شدند و به روش تحلیلی-انتقادی مورد بحث و بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد آینده نگاری راهبردی به عنوان یک دانش انسانی و اجتماعی، ماهیتی میان رشته‌ای دارد و متمایل به استفاده از رویکردی آمیخته در روش‌شناسی است و رئالیسم انتقادی باسکار می‌تواند یک بستر معرفتی مناسب در این عرصه فراهم آورد.

کلیدواژه ها:

آینده نگاری راهبردی ، دانش میان رشته ای ، رئالیسم انتقادی ، روش شناسی ، علم انسانی و اجتماعی

نویسندگان

مسلم شیروانی ناغانی

مدرس دانشگاه بین المللی امام خمینی ره

عین الله کشاورز ترک

، استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

اشکان یوسفی

دانشجوی دانشگاه امام خمینی ره

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • اسدپور، فروغ (1397)، «رئالیسم انتقادی: معرفی و نقد آراء روی ...
  • پویمن، لوئیس (1388)، معرفت‌شناسی مقدمه‌ای بر نظریه شناخت. ترجمۀ رضا ...
  • تریگ، راجر (1394)، فهم علم اجتماعی، ترجمۀ شهناز مسمی‌پرست، تهران: ...
  • چالمرز، آلن (1394)، چیستی علم، ترجمۀ سعید زیباکلام، چاپ پانزدهم، ...
  • رهادوست، بهار (1385)، «رئالیسم انتقادی و روش شناسی تحقیق»، فصلنامۀ ...
  • سرمد، زهره؛ بازرگان، عباس و حجازی، الهه (1391)، روش‌های تحقیق ...
  • شیروانی ناغانی، مسلم (1397)، توسعۀ فرایند خلق راهبرد رقابتی در ...
  • شیروانی ناغانی، مسلم؛ عیوضی، محمد رحیم (1396)، «نقدی بر معرفت ...
  • صادقی، رضا (1389)، «نقدهای پوپر و مشکلات ابطال‌پذیری»، معرفت فلسفی، ...
  • 10.قائمی‌نیا، علی‌رضا (1382)، «دو نوع رئالیسم: خام و انتقادی»، فصلنامۀ ...
  • 11. مقدم حیدری، غلام حسین (1391)، «روش‌شناسی فایرابند»، روش‌شناسی علوم ...
  • 12.ناجی، سعید (1382)، «لاکاتوش و معقولیت معرفت علمی»، روش‌شناسی علوم ...
  • 13.ناجی، سعید (1388)، «نقدی بر روش‌شناسی برنامه‌های پژوهش علمی لاکاتوش»، ...
  • 14.ناظمی، امیر؛ قدیری، روح‌‌الله (1385)، آینده‌نگاری از مفهوم تا اجرا، ...
  • Bell, W. (2003), Foundations of Futures Studies: Human Science for ...
  • Bhaskar, R. (2008), A Realist Theory of Science, London and ...
  • Bisman, J. (2010), “Post positivism and Research: A (Personal) Primer ...
  • Cameron, R. (2011), “Mixed Methods Research: The Five Ps Framework”, ...
  • Clark, A. M. (2008), “Critical Realism”, In: The Sage Encyclopedia ...
  • Dufva, M., Konnola, T. & Koivisto, R. (2015), “Multi-layered foresight: ...
  • Ferkiss, V. (1977), “Futurology: promise, performance, prospects”, The Washington Papers, ...
  • Gaspar, T. S. (2015), “Strategia Sapiens–strategic foresight in a new ...
  • Godfrey-Smith, P. (2016), “Dewey and the Question of Realism”, Noûs,  ...
  • Helmer, O. (1983), Looking forward: a guide to futures Research, ...
  • Helmer, O. (2009), Oral History Interview with Olaf Helmer, Conducted ...
  • Kuosa, T. (2011), “Evolution of futures studies”, Futures, No 43, ...
  • Kuosa, T. (2012), The Evolution of Strategic Foresight: Navigating Public ...
  • Little, D. (2016), Varieties of Social, San Francisco: Westview. ...
  • Podesta, G. P., Natenzon, C. E., Hidalgo, C. & Toranzo, ...
  • Popper, K. R. (1969), Conjectures & Refutations, London: Routledge and ...
  • Smits, R., Zweck, A., Rader, M., Barre, R. & Salo, ...
  • Stein, Z. (2007), “Modeling the demands of interdisciplinarity: Toward a ...
  • UNIDO. (2005), Technology Foresight Manual, (vol. 1), Vienna: United Nations ...
  • Voros, J. (2007), “On the Philosophical Foundations of Futures Research”, ...
  • نمایش کامل مراجع