ارزیابی صفات محرک رشد گیاهی باکتری‌های سودوموناس فلورسنت جداسازی شده از ورمی‌کمپوست

سودوموناس­های فلورسنت یکی از مؤثرترین گروه ریزجانداران افزاینده­ی رشد گیاه می­باشند که به دلیل داشتن ویژگی­های منحصر به فردی از قبیل قابلیت تحرک در ریزوسفر، سرعت رشد و تکثیر بالا و پتانسیل بالای کلونیزاسیون ریشه گیاهان مختلف، توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود جلب کرده­اند. در اکثر پژوهش­های صورت گرفته در زمینه جداسازی این باکتری­ها، خاک ریزوسفری گیاهان مختلف معمولاً به­عنوان منبع جداسازی آنها استفاده می­شود. این در حالی است که حضور باکتری­های سودوموناس در کودهای آلی مختلف و جداسازی آنها از این منابع توسط پژوهشگران گزارش شده است. لذا این پژوهش با هدف جداسازی سودوموناس­های فلورسنت از ورمی­کمپوست، بررسی صفات محرک رشد گیاهی و بیوکنترلی این باکتری­ها انجام شد. بدین­منظور کود آلی ورمی­کمپوست تازه از یک شرکت معتبر تولید کننده تهیه و پس از اندازه­گیری برخی خواص شیمیایی و زیستی، باکتری­های سودوموناس فلورسنت با استفاده از محیط کشت KingBاز آن جداسازی گردید. سپس توانایی جدایه­های جداسازی شده در تولید فیتوهورمون اکسین، حل­کنندگی تری­کلسیم فسفات، تولید سیدروفور و ترشح متابولیت­های محدود کننده­ی رشد عوامل بیمارگر مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق، در مجموع ۴۳ جدایه سودوموناس فلورسنت بر اساس پرتوافشانی زیر لامپUV و خاصیت فلورسنس از ورمی­کمپوست جداسازی و خالص ­سازی شد. نتایج حاصل از ارزیابی صفات محرک رشدی در باکتری­های جداسازی شده نشان داد که کلیه این جدایه­ها توانایی تولید اکسین و توانایی حل­ کنندگی فسفات­های معدنی نامحلول را داشتند. متوسط میزان تولید اکسین ۵۱/۲ میلی‌‌گرم در ‌لیتر بود. بیشترین (۷۰۸ میلی‌گرم در لیتر) و کمترین (۲۰۳ میلی‌گرم در لیتر) میزان حل­کنندگی تری­کلسیم فسفات به ترتیب مربوط به جدایه­هایP۱۵  و P۴۳ بود. جدایه P۳۵ با نسبت قطر هاله به کلنی ۰۴/۲ (پس از ۴۸ ساعت) و ۱۲/۲ (پس از ۷۲ ساعت)، قوی­ترین باکتری از نظر تولید سیدروفور بود. نتایج حاصل از اندازه ­گیری تولید سیانید هیدروژن نشان داد که ۳۵/۸۸ درصد از جدایه­ ها توانایی ترشح این متابولیت را داشتند. در این آزمایش همه باکتری­های جداسازی شده قادر به تولید آنزیم پروتئاز نبودند. جدایه P۱۷ با بیشترین نسبت قطر هاله به کلنی (۷/۲) قوی­ترین باکتری از نظر تولید این آنزیم بود. تولید آنزیم سلولاز در هیچ­کدام از جدایه­های مورد مطالعه در این پژوهش مشاهده نگردید. 

کلیدواژه ها:

کود آلی ، باکتری‌های محرک رشد ، جداسازی ، خاصیت فلورسنس ، افزایش رشد گیاه ، عوامل بیمارگر گیاهی