بررسی مسأله علم پیشین خداوند در دیدگاه ابوالبرکات بغدادی و الهیات گشوده

ابوالبرکات بغدادی یکی از فیلسوفانی است که علم پیشین الهی به آینده را انکار کرده و این دیدگاه او متأثر از نگاهش به نحوۀ تحقق علم، تجدد اراده در خداوند، و انتساب زمانمندی به اوست. همچنین، در میان مکاتب الهیاتی نوین، خداباوری گشوده نیز قائل به گشودگی آینده و نفی علم پیشین الهی است. الهی‌دانان گشوده برای رسیدن به این اعتقاد نظریۀ علم مطلق پویا را مطرح کرده و تجربۀ زمان را به خداوند نسبت داده‌اند. پس از بررسی دیدگاه ابوالبرکات بغدادی و الهی‌دانان گشوده در مسئلۀ علم پیشین خداوند، می‌توان پی برد که انتساب زمانمندی به خداوند و انفعالی دانستن علم الهی از جمله زمینه‌های لازم برای نفی علم پیشین الهی از سوی این دو بوده و منجر به پذیرش گشودگی علّی و معرفتی آینده توسط قائلین به الهیات گشوده شده است. پژوهش حاضر به بررسی مشابهت دیدگاه ابوالبرکات و الهیات گشوده در نفی علم پیشین الهی می‌پردازد و این موضع را مورد ارزیابی قرار خواهد داد.

کلیدواژه ها:

الهیات گشوده ، علم پیشین الهی ، ابوالبرکات بغدادی ، زمانمندی ، اراده های متجدد