نظارت مردم بر حکومت در فقه سیاسی با تاکید بر بنیادگرایی دینی

بنیادگرایی بر طیفی وسیع از جریانها و جنبشهای فکری و سیاسی اطلاق میگردد که منشا و ماهیت دینی داشته و با مقاصد سیاسی به تجدید حیات باورهای دینی روی آوردهاند. بنیادگرایان دینی مدعی لزوم بازسازی جامعه و روابط اجتماعی براساس آن هستند. در این میان، بنیادگرایان اسلامی بر این عقیدهاند که برنامه اسلام، طرحی کامل بوده و اجتماع و سیاست را نیز فرا میگیرد. از سوی دیگر، از مباحث مهم حوزه سیاست، مسئله نظارت مردمی است که به هدف محدود کردن قدرت حاکمان و جلوگیری از فساد و سو استفاده از قدرت، همواره مورد توجه مکاتب گوناگون قرار گرفته و برای این منظور اهرمهایی نیز پیشبینی کردهاند. در این راستا، نوشتار حاضر با روش تحلیلی ـ توصیفی و بررسی پارهای از ملاکها و شیوههای موجود، مسئله نظارت مردم بر حکومت و ریشههای آن را در آموزههای دینی، رفتار و مشی پیامبر اسلام۹ و امامان معصوم: ردیابی و مطالعه میکند. ضمن آنکه با طرح مکانیسم احزاب (به عنوان راهکار محصول مدرنیته)، میتوان با بیان معنایی خاص از حزب به مطابقت آن با فقه سیاسی شیعه دست یافت.

کلیدواژه ها:

بنیادگرایی ، اسلامگرایی ، فقه سیاسی ، نظارت مردم ، قدرت و حکومت