خوانش هرمنوتیکی نام‌‌گزینی منابع تاریخ ایران اسلامی (قرن پنجم تا چهاردهم هجری قمری)

سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 250

فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_HPH-29-24_006

تاریخ نمایه سازی: 5 آذر 1399

چکیده مقاله:

در میان مؤلفه‌‌های هویتی یک متن تاریخی، عنوان اثر جایگاه ویژه‌‌ای به خود اختصاص داده است. نام هر اثر تاریخی، عامل تمایز و شناسایی آن از دیگر آثار و معیار معرفی مضامین مندرج در آن است. انجام مطالعات در حیطۀ نام‌‌پژوهی منابع تاریخی می‌تواند افق تازه‌‌ای را فراروی پژوهشگران این رشته بگشاید. مقالۀ حاضر، با خوانش هرمنوتیکی نام‌‌گزینی منابع تاریخ ایران اسلامی در نظر دارد که به تحلیل دلایل نام‌‌گذاری متون مذکور بپردازد. هدف اصلی در این خوانش نشان‌دادن عناصر و عواملی است که در فرایند تولید نام متن مؤثرند. دورۀ‌‌ مطالعه‌شده در این نوشتار، متون سدۀ پنجم تا چهاردهم هجری قمری است. دستاوردهای حاصل از این بررسی نشان می‌‌دهد که نام‌‌گزینی منابع تاریخ ایران بعد از اسلام تحت تأثیر برخی عوامل متنی و فرامتنی است که در میان آنها، بهره‌‌گیری از صنایع ادبی، تقلید از شیوه‌‌های نام‌‌گذاری در آثار پیشین، نقش ایدئولوژی حاکمیت و بینش مورخ بیشترین تأثیر را داشته‌اند.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

زهرا علیزاده بیرجندی

دانشیار گروه تاریخ دانشگاه بیرجند

سمیه پورسلطانی

کارشناس ارشد تاریخ پیام نور مشهد

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • کتاب‌شناخت ...
  • ابن بی‌بی، حسین‌بن‌محمد(1390) الاوامر العلائیه فی الامور العلائیه. تهران: پژوهشگاه ...
  • استخری، پروین(1385) «در آستانۀ تحقیق: خیرات حسان»، آینۀ میراث، شمارۀ ...
  • استرآبادی، مهدی( 1384) درۀ نادره. مصحح: جعفر شهیدی، تهران: علمی ...
  • اعتمادالسلطنه، محمدحسن‌خان(1307ق) خیرات حسان، بی‌نا: بی‌جا. ...
  • ــــــــــــــــــــــــــــــ(1357) خلسه، تهران: توکا. ...
  • آرام، باقر(1386) اندیشۀ تاریخ‌نگاری عصر صفوی، تهران: امیرکبیر. ...
  • آقاگل‌‌زاده، فردوس(1385) تحلیل گفتمان انتقادی، تهران: علمی و فرهنگی. ...
  • بدلیسی، شرف‌خان(1377) شرفنامه، تهران: اساطیر. ...
  • بلخر، ژوزف(1393) آشنایی با مبانی هرمنوتیکی امیلیوبتی، مترجم: محمدحسین مختاری، ...
  • بیات، عزیزالله(1383) شناسایی منابع و مآخذ تاریخ ایران، تهران: امیرکبیر. ...
  • بیهقی، ابوالفضل(1388) تاریخ بیهقی، تهران: سخن. ...
  • ترکمنی آذر، پروین(1392) تاریخ‌نگاری در ایران، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی ...
  • توکلی‌‌طرقی، محمد(1395) تجدد بومی و بازاندیشی تاریخ، تورنتو: کتاب ایران‌‌نامه. ...
  • جعفریان، رسول و فرشته کوشکی (1388) «رسالۀ تنبیه‌الغافلین و عبرةللناظرین ...
  • جهانگیرمیرزا(1384) تاریخ نو، تهران: نشرعلم. ...
  • خسروی، الهه(1394) «بررسی عوامل مؤثر در نگارش تاریخ‌های محلی عصر ...
  • خنجی، فضل‌الله‌بن‌روزبهان(1382) تاریخ عالم آرای امینی، تهران: میراث مکتوب. ...
  • خواندمیر، غیاث‌‌الدین(2535) دستورالوزراء، تهران: اقبال. ...
  • ____________(1380) حبیب السیر، تهران: خیام. ...
  • خورموجی، محمدجعفر(1344) حقایق‌‌ الخبار ناصری، تهران: زوار. ...
  • خیرآبادی، محمدنبی و ابوالقاسم رحیمی (1397) «نشانه‌شناسی الگوهای نام‌گذاری تاریخ ...
  • داد، سیما(1383) فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید. ...
  • دایک، تون‌‌آدریانس‌‌وان(1382)«از دستور متن تا گفتمان‌‌کاوی انتقادی» در مطالعاتی در ...
  • دبیرسیاقی، محمد(1390) «جستار: آغاز مادۀ تاریخ‌گویی» دو ماهنامۀ گزارش میراث، ...
  • رحمانیان، داریوش و زهرا حاتمی (1392) مقدمه‌ای بر رؤیاشناسی تاریخی؛ ...
  • ساروی، محمد(1371) تاریخ محمدی، تهران: امیرکبیر. ...
  • سجادی، صادق و هادی عالم‌زاده (1383) تاریخ‌نگاری در اسلام، تهران: ...
  • شیرازی خاوری، فضل‌الله(1380) تاریخ ذوالقرنین، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد ...
  • کرمانی، ناظم‌الاسلام(1384) تاریخ بیداری ایرانیان، تهران: امیرکبیر. ...
  • کرمی خانیکی، راضیه(1394) «تحلیل کمیت‌ها در تاریخ ذوالقرنین»، پایان‌نامۀ کارشناسی ...
  • گردیزی، عبدالحی(1363) زین‌‌الاخبار، مصحح: عبدالحی حبیبی، تهران: دنیای کتاب. ...
  • گودرزی، حسین(1390) «موقعیت زبان و ادبیات فارسی در ایران عصر ...
  • لاهیجی، علی(1352) تاریخ خانی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران. ...
  • لیتل، دانیل(1381) تبیین در علوم اجتماعی، مترجم: عبدالکریم سروش، تهران: ...
  • دلایل رویکرد اندیشه ورز ان عصر قاجار به خوابنامه نویسی [مقاله ژورنالی]
  • عمید، حسن(1375) فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر. ...
  • غفاری قزوینی، احمد(1343) تاریخ جان‌آرا، تهران: کتابفروشی حافظ. ...
  • فرکلاف، نورمن(1379) «تحلیل انتقادی گفتمان در عمل: تفسیر،تبیین و جایگاه ...
  • قلی‌پورگودرزی، شهرام و محمدرضا نصیری (1396) «بررسی انتقادی ماده‌تاریخ‌های منظومۀ ...
  • قمی، حسن(1385) تاریخ قم، قم: کتابخانۀ حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی ...
  • مرتضوی، منوچهر(1370) مسائل عصر ایلخانان، تهران: آگاه. ...
  • مسجدی اصفهانی، حسین(1398) «تاریخ در ماده‌تاریخ براساس نظریۀ رمزگردانی»، مجلۀ ...
  • حسینی منشی، محمدمیرک(1385) ریاض الفردوس خانی، تهران: بنیاد موقوفات دکتر ...
  • محمدی، ابراهیم و حبیب‌الله عباسی و عفت غفوری حسن‌آباد، (1393) ...
  • مسکویه، ابوعلی(1389) تجارب الامم، جلد 1، مترجم: ابوالقاسم امامی، تهران: ...
  • مکدانل، دایان(1380) مقدمه‌‌ای بر نظریۀ گفتمان، مترجم: حسینعلی نوذری، تهران: ...
  • منشی کرمانی، ناصرالدین(1363) سمط العلی للحضرة العلیا، تهران: اساطیر. ...
  • موسوی اصفهانی، محمدصادق(1363) تاریخ گیتی‌گشا، تهران: اقبال. ...
  • میثمی، جولی اسکات(1391) تاریخ‌نگاری فارسی، تهران: ماهی. ...
  • نسوی، محمد(1370) نفثة‌المصدور، تهران: ویراستار. ...
  • نصیری، محمدابراهیم(1373) دستور شهریاران، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار. ...
  • نعمتی، بهزاد(1387) «روایت ایران‌مدار؛ نگاهی به یک دگرگونی در برخی ...
  • نوری، محمدتقی(1386) اشرف التواریخ، تهران: میراث مکتوب. ...
  • هرش، اریک‌‌دونالد(1395) اعتبار در تفسیر، مترجم: محمدحسین مختاری، تهران: حکمت. ...
  • واعظی، احمد(1380) درآمدی برهرمنوتیک، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی. ...
  • یزدی، محمد( 1388) العراضة فی الحکایة السلجوقیه، تهران: بنیاد موقوفات ...
  • List of sources with English handwriting ...
  • -        Āqāgolzada, Ferdos (1385 Š.), Taḥlīl-e Goftimān-e Entiqādī, Tehran: ‘Elmī ...
  • -        Ārām, Bāqir (1386 Š.), Andiša Tārīḵnigārī-ye Aṣr-e Ṣafavi, Tehran: ...
  • -        ‘Alīzada Bīrĵandī, Zahrā; ‘Alīzada Bīrĵandī, Zohra; Qorbānī ĵūybārī (1394 ...
  • -        ‘Amīd, Ḥasan (1375 Š.), Farhang-e Fārsī-ye ‘Amīd, Tehran: Amīr ...
  • -        Bayāt, ‘Azīz allāh (1383 Š.), Šināsāīī-ye Manābi‘ va Maāḵiḏ-e ...
  • -        Beyhaqī, Abulfażl (1388 Š.), Tārīḵ-e Beyhaqī, Tehran: Soḵan. ...
  • -        Bidlīsī, Šaraf ḵān (1377 Š.), Šarafnama, Tehran: Asāṭīr. [In ...
  • -        Dabīrsīāqī, Moḥammad (1390 Š.), “ĵostār: Āḡāz-e Māda-ye Tārīḵgūīī”, Do ...
  • -        Dād, Sīmā (1383 Š.), Farhang-e Eṣṯilāhāt-e Adabī, Tehran: Morvārīd. ...
  • -        Estaḵrī, Parvīn (1385 Š.), “Dar Āstāna-ye Taḥqīq: ḵiyrāt Hosān”, ...
  • -        Estarābād, Mīrzā Mahdī ḵān (1384 Š.), Dorra Nādira, Edited ...
  • -        E‘timād al-Salṭana, Moḥammad Ḥasan ḵān (1307), ḵiyrāt Hosān. [In ...
  • -        E‘timād al-Salṭana, Moḥammad Ḥasan ḵān (1357 Š.), ḵalsa, Tehran: ...
  • -        Gardīzī, ‘Abd al-Ḥai (1363 Š.), Zain al-Aḵbār, Edited by ...
  • -        Gūdarzī, Ḥossein (1390 Š.), “Moqi‘īat-e Zabān va Adabīāt-e Farsī ...
  • -        Ibn Bībī, Ḥossien b. Moḥammad (1390 Š.), Al-Avāmir al-‘Alāīīya ...
  • -        Ĵafarīān, Rasūl; Kūškī, Ferišta (1388 Š.), “Risāla-ye Tanbīh al-Ḡāfilīn ...
  • -        Ĵahāngīr Mīrzā (1384 Š.), Tārīḵ-e No, Tehran: Našr-e ‘Elm. ...
  • -        Karamī ḵānīkī, Rāẓīa (1394 Š.), “Taḥlīl-e Kamīāthā dar Tārīḵ-e ...
  • -        Kermānī, Nāẓim al-Eslām (1384 Š.), Tārīḵ-e Bīdārī-ye Īrānīān, Tehran: ...
  • -        ḵosravī, Elāha (1394 Š.), “Barrasi-ye ‘Avāmil-e Moaṯir dar Nigāriš-e ...
  • -        Ḵāndmīr, Ḡīāṯ al-Dīn (2535), Dastūr al-Vozarā, Tehran: Eqbāl. [In ...
  • -        Ḵāndmīr, Ḡīāṯ al-Dīn (1380 Š.), Ḥabīb al-Sīar, Tehran: ḵayyām. ...
  • -        ḵayrābādī, Moḥammad Nabī; Raḥīmī, Abulqāsim (1397 Š.), “Nišānišināsī-ye Olguhā-ye ...
  • -        ḵonĵī, Fażl allāh b. Rūzbihān (1382 Š.), Tārīḵ-e ‘Ālamārā-ye ...
  • -        Lāhīĵī, ‘Alī (1352 Š.), Tārīḵ-e ḵānī, Tehran: Bonyād-e Farhang-e ...
  • -        Masĵidī Esfahānī, Ḥossein (1398 Š.), “Tārīḵ dar Māda Tārīḵ ...
  • -        Moḥammadī. Ebrāhīm; ‘Abbāsī, Ḥabīb allāh; Ḡafūrī Ḥasanābād (1393 Š.), ...
  • -        Mortażavī, Manūčihr (1370 Š.), Masāil-e ‘Aṣr-e Īlḵānān, Tehran: Āgāh. ...
  • -        Moskuya, Abu ‘Alī (1389 Š.), Taĵārib al-Omam, Vol. 1, ...
  • -        Raḥmānīān, Darūš; Ḥātamī, Zahrā (1392 Š.), Moqadamaīī bar Royāšināsī-ye ...
  • -        Sāravī, Moḥammad (1371 Š.), Tārīḵ-e Moḥammadī, Tehran: Amīr Kabīr. ...
  • -        Saĵādī, Ṣādīq; ‘Ālamzāda, Hādī (1383 Š.), Tārīḵnigārī dar Eslām, ...
  • -        Šīrāzī ḵāvarī, Fażl allāh (1380 Š.), Tārīḵ-e Ḏolqarnīn, Tehran: ...
  • -        Tavakollī Tarqī, Moḥammad (1395 Š.), Taĵadod-e Būmī va Bāzandīšī ...
  • -        Torkamanī Āḏar, Parvīn (1392 Š.), Tārīḵnigārī dar Īrān, Tehran: ...
  • -        Ḡafārī Qazvīnī, Aḥmad (1343 Š.), Tārīḵ-e ĵahānārā, Tehran: Kitābforūšī-ye ...
  • -        Qolīpūr Gūdarzī, Naṣīrī, Šahrām & Moḥammad Reżā (1396 Š.), ...
  • -        Qomī, Ḥasan (1385 Š.), Tārīḵ-e Qom, Qom: Kitābḵāna-ye Ḥażrat-e ...
  • -        Ḥosseinī Monšī, Moḥammad Mīrak (1385 Š.), Rīāẓ al-Firdos-e ḵānī, ...
  • -        Monšī Kermānī, Nāṣir al-Dīn (1363 Š.), Samṭ al-‘Olā lil-Ḥiżrat ...
  • -        Mūsavī Esfahānī, Moḥammad Ṣādīq (1363 Š.), Tārīḵ-e Gītīgišā, Tehran: ...
  • -        Naṣīrī, Moḥammad Ebrāhīm (1373 Š.), Dastūr-e Šaḥrīārān, Tehran: Bonyād-e ...
  • -        Nasvī, Moḥammad (1370 Š.), Nafṯat al-Maṣdūr, Tehran: Vīrāstār. [In ...
  • -        Nimati, Bihzād (1387 Š.), “Rivāyat-e Īrānmadār; Nigāhī ba Yik ...
  • -        Nūrī, Moḥammad Taqī (1386 Š.), Ašraf al-Tavārīḵ, Tehran: Mīrāṯ-e ...
  • -        Vā‘iẓī, Aḥad (1380 Š.), Darāmadī bar Hirminotīk, Tehran: Peĵūhīšgāh-e ...
  • -        Yazdī, Moḥammad (1388 š.), Al-‘Arāża fi al-ḥikāyat al-Salĵūqīīa, Tehran: ...
  • Reference in English ...
  • -          Bleicher, Josef (1993), Contemporary hermeneutics: hermeneutics as method, philosophy ...
  • -          Fairclough, Norman (1995), Critical Discourse Analysis: the Critical Study ...
  • -          Hirsch, Eric Donald (1967), Validity in Interpretation, Yale University ...
  • -          Little, Daniel (1991), ‎Varieties of Social Explanation: an introductions ...
  • -          Macdonell, Diane (1991), Theories of Discourse: An Introduction, Wiley-Blackwell. ...
  • -          Meisami, Julie Scott (1999), Persian Historiography to the end ...
  • -          van Dijk, Teun A. (2004), From Text Grammar to ...
  • نمایش کامل مراجع