بررسی تأثیرسازههای عرضی بر روی پهنه سیلاب با استفاده از مدل هیدرولیکیHEC-RAS در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS

رودخانه یکی از عناصر اکوسیستم کره زمین است که همواره در پیدایش، تکامل و توسعه تمدنها و جوامع بشری نقش قابل توجهی داشته است. رودخانهها نه تنها در سیمای کلی سطح زمین نقش دارند، بلکه شکل زیستن انسان در کره زمین را تعیین نمودهاند. تشکیل شهرهای قدیمی و تمدنهای باستانی از جمله تمدنهای ساکن در بین النهرین در حد فاصل رودخانههای دجله و فرات، تمدن مصر و در دره نیل، تمد چین در دره رودخانه زرد و هزاران نمونههای دیگر مدیون رودخانهها و در کنارههای آنها گسترش یافته است. بر اساس آمار در میان بلایای طبیعی، سیل و طوفان بیشترین تلفات و خسارات را به جوامع بشری وارد آوردهاند که این امر در کشور ما نیز صادق است. همین امر به روشنی لزوم یافتن راه حل اصولی برای کنترل و پیشگیری وکاهش خسارت ناشی از آنها را به اثبات می رساند. یکی از مواردی که میتواند به عنوان راهکار جهت کنترل خسارات ناشی ازسیلاب باشد تعیین حد بستر و حریم رودخانه میباشد. میدانیم که به منظور اهداف متفاوت، اقدامات گوناگونی از سوی ارگانهای مختلف بر روی رودخانه ها صورت میگیرد هدف از انجام این تحقیق، بررسی اثر سازههای عرضی بر روی پهنه سیلاب رودخانه باراجین که از جمله رودخانههای استان قزوین است، میباشد. تعیین حریم و بستر رودخانه ها معمولاً با انجام محاسبات هیدرولیک رودخانه و از طریق مدلهای ریاضی شناخته شده انجام میگیرد. نرم افزار مورد استفاده در این تحقیق ترکیب نرمافزارHEC-RAS و سامانه اطلاعات جغرافیاییGIS میباشد. نتایج بدست آمده از انجام این تحقیق نشان میدهد که از 14 سازه احداث شده بر روی رودخانه باراجین تعداد 3 سازه بر روی پهنه سیلاب موثر بوده است.

کلیدواژه ها:

سازههای عرضی ، پهنه سیلاب HEC-RASسامانه اطلاعات جغرافیاییGIS