مروری بر تاریخ شناخت و توسعه عامل فرسایندگی باران

فرسایندگي باران در واقع قابليت باران در ایجاد هدررفت خاک از دامنه ها و شيب ها توسط آب است. تعاریفمدرن فرسایندگي باران از زمان توسعه معادله جهاني هدررفت خاک (USLE) كه در آن خصوصيات باران با ميزانهدررفت خاک ارتباط داده شده است، ارائه شدند. فرسایندگي باران محاسبه شده توسط معادله جهاني هدررفتخاک نزدیک به پنج دهه برای اهداف و برنامه های حفاظتي مورد استفاده قرار گرفته است. زماني كه USLE بامعادله جهاني هدررفت خاک بازنگری شده (RUSLE) جایگزین شد، یک معادله جدید شدت- انرژی ارائه گردید.این معادله جدید به دليل آنكه قبل از ارائه به طور گسترده مورد آزمایش قرار نگرفته است، دارای یک كم تخمينيدر برآورد ميزان فرسایندگي باران بود و از این رو بعد از مدتي با معادله RUSLE2 جایگزین شد. RUSLE2 با ارائهمفهوم تراكم فرسایندگي، بهبود و پيشرفت قابل توجهي در محاسبات و تهيه نقشه فرسایندگي باران ایجاد نمود.كليه محاسبات مربوط به فرسایندگي باران بر پایه شدت بارندگي استوار است و فرسایندگي در حقيقت یکشاخص تجربي است. بر اساس یافته های این تحقيق، معادله انرژی مورد استفاده در RUSLE در آینده نباید درمحاسبات فرسایندگي باران استفاده شود. كاربرد معادله انرژی مربوط به USLE و یا RUSLE2 مقادیر فرسایندگيو یا EI بسيار نزدیکتری به داده های حاصل از كرت های آزمایشي فرسایش فراهم مي آورد. اگرچه استفاده ازفرسایندگي مدل RUSLE نتایج قابل قبولي در زمينه كمي سازی تفاوت های مكاني و زماني فرسایندگي بارانفراهم مي آورد اما با به این نكته نيز توجه شود كه این مقدار فرسایندگي باران در این مدل دارای كم تخميني قابل توجهي است.

کلیدواژه ها:

قطرات باران ، شدت بارندگی ، حفاظت خاک ، فرسایش خاک ، فرسایش پذیری