اثرات باقیمانده خاک فسفات، گوگرد و ماده آلی بر شاخص های عملکرد محصول جو

گوگرد در طبیعت با حضور در ساختمان بیش از 2000 کانی و تنوع مقدار 7 تا 53 درصد به عنوان سیزدهمین عنصر موجود در ساختار پوسته جامد کره زمین شناخته شده است. اکسایش گوگرد در خاک ضمن تامین سولفات مورد نیاز گیاه باعث کاهش Ph درمکانهای ریز اطراف ریشه و آزاد شدن عناصر غذایی نظیر فسفر، آهن، روی می شود (5و1). باکتری های تیوباسیلوس مهمترین اکسیدکنندگان گوگرد در خاک به شمار میروند (1). در بررسیهای انجام شده توسط غانی و همکاران (1994) ملاحظه گردید که افزودن گوگرد به همراه باکتری تیوباسیلوس به خاک فسفات باعث افزایش حلالیت فسفر از منبع خاک فسفات گردید (3). مقدارماده آلی خاک به توازن بین سرعت تجزیه و افزایش این مواد به خاک بستگی دارد. بررسی ها نشان داده است که مواد آلی خاک تاثیرات مثبتی در افزایش حاصلخیزی و تغذیه گیاه ، به ویژه در افزایش تحرک عناصر غذایی نظیر فسفر در خاک دارند. بررسی ها نشان داده است که مواد حاصل از تجزیه میکروبی و ترکیبات آلی از جمله اسیدهای آلی و هوموس قادر به تشکیل کمپلکس های آلی با عناصری نظیر آهن و آلومینیوم می باشند، محبوس شدن آهن و آلومینیوم در این نوع واکنش ها باعث کاهش میزان تثبیت فسفر معدنی می گردد (5) بررسیهای راستوگی و همکاران (1978) نشان داد که اختلاط خاک فسفات با ماده آلی باعث افزایش قابلیت جذب فسفر در خاکهای آهکی می گردد (8). تحقیقات سیتیوئتنس و همکاران (1983) نشان داد که مصرف ماده آلی به همراه گوگرد بر اکسیداسیون آن می افزاید (2) . تحقیقات راجان و همکاران (1983، 1982) در زمینه اثرات باقیمانده تیمارهای حاصل از مصرف ترکیبات الی و خاک فسفات بر شاخهصهای عملکرد محصول و مثبت گزارش گردیده (7، 6) . تحقیقات ملکوتی و همکاران (2001) نیز نشان داد که مصرف ماده آلی به همراه گوگرد بر اکسیداسیون آن می افزاید و باعث افزایش حلالیت فسفر ازمنبع خاک فسفات و افزایش عملکرد محصول ذرت می گردد (4).