بررسی پدیده شکاف و فرونشینی زمین در اراضی کشاورزی (مطالعه موردی: شهرستان زرین دشت- فارس)

پدیده شکاف و فرونشینی زمین از جمله رخساره های نوظهور در اراضی کشاورزی و دشتهای مناطق مختلف میباشد. در این پدیده زمین در ابعاد چند صد متر مربع و به میزان چند ده سانتی متر نسبت به اراضی اطراف فرونشست کرده و باعث ایجاد شکافهای به عرض چند سانتی در اطراف اراضی فرونشسته و سایر اراضی می گردد. تحقیق حاضر در اراضی کشاورزی شهرستان زرین دشت که دچار این معظل گردیده صورت گرفت. دراین تحقیق پس از بررسی منطقه چند نقطه که دارای این پدیده بود انتخاب شد. سپس با حفر پروفیل های (تا عمقی معادل عمق شکاف های ایجاد شده) از خاک افق های مختلف مناطق فرونشست کرده و شاهد نمونه برداری شد. همچنین نفوذپذیری خاک نیز در افق سطحی و عمقی هر دو منطقه به روش استوانه مضاعف اندازه گیری شد.در آزمایشگاه پارامترهای مختلف خاک اندازه گیرش شد و بوسیله آزمون F در جدول تجزیه واریانس بین اققهای مختلف خاک مقایسه شد. هرچند نتایج هیچگونه تفاوت معنی داری بین افقهای مختلف خاک خود منطقه فرونشسته و همچنین شاهد نشان نداد. ولی نتایج نشان می دهد بافت خاک همه مناطق متوسط(سیلتی لوم)بوده و مقادیر پارامترهای منفی خاک نظیر سدیمESP, SAR در خاک منطقه نسبتا زیاد می باشد. همچنین درصد گچ در همه مناطق بسیار ناچیز است.با توجه به برداشت آب زیرزمینی جهت آبیاری این اراضی به نظر می رسد برداشت بی رویه آب یکی از دلایل فرونشینی اراضی در این دشت ها می باشد.

کلیدواژه ها:

فرونشینی زمین ، بافت خاک ، SARو شهرستان زرین دشت